Postępowanie w sprawie przyznania Ci świadczenia rozpoczniemy:
Wniosek o świadczenie możesz:
Ważne! Dokumenty, które dołączasz do wniosku złóż w naszej placówce lub wyślij do nas pocztą.
Szczegółowe informacje, które dotyczą składania wniosków w formie elektronicznej, znajdziesz na naszej stronie internetowej w Biuletynie Informacji Publicznej, w zakładce "Informacja dot. warunków organizacyjno-technicznych doręczania dokumentów elektronicznych do ZUS".
Ważne! Formularze wniosków oraz wymaganych załączników znajdziesz na naszej stronie internetowej w sekcji Wzory formularzy (możesz je stamtąd pobrać i wydrukować) lub w każdej naszej placówce.
Wniosek możesz złożyć w każdej naszej placówce. Załatwisz sprawę szybciej, jeśli wybierzesz placówkę w Twoim miejscu zamieszkania. Skrócisz w ten sposób czas związany z przekazaniem Twojego wniosku do placówki, która jest właściwa do jego rozpatrzenia. Jeśli masz konto na Platformie Usług Elektronicznych ZUS (PUE ZUS) — możesz zarezerwować dogodny dla Ciebie termin wizyty w naszej placówce.
Niezależnie od tego, w której placówce złożysz wniosek, rozpatrzy go nasza placówka właściwa ze względu na Twoje miejsce zamieszkania - jeśli:
Jeśli mieszkasz za granicą w państwie członkowskim UE albo EFTA lub w państwie, z którym Polska zawarła umowę dwustronną o zabezpieczeniu społecznym lub masz okresy pracy w którymś z tych Państw to Twój wniosek rozpatrzy oraz przekaże do zagranicznej instytucji ubezpieczeniowej jedna z naszych placówek, która realizuje umowy międzynarodowe.
To, która z nich rozpatrzy Twój wniosek zależy od tego w jakim Państwie mieszkasz lub masz okresy zatrudnienia - wykaz placówek.
Jeśli mieszkasz lub pracujesz za granicą w państwie, z którym Polska nie zawarła umowy dwustronnej o zabezpieczeniu społecznym, Twój wniosek rozpatrzy placówka właściwa ze względu na Twoje ostatnie miejsce zameldowania na pobyt stały w Polsce.
Za datę zgłoszenia wniosku przyjmiemy dzień, w którym:
Pracodawca ma obowiązek przygotować i złożyć w naszej placówce (za Twoją zgodą) wniosek o:
Zasada ta nie dotyczy:
Jeśli ubiegasz się o nową emeryturę sam musisz złożyć do nas wniosek i dołączyć do niego wymaganą dokumentację. Pracodawca obecnie nie ma już obowiązku przygotowania wniosku oraz złożenia go u nas. Jeśli jednak to zrobi, za datę zgłoszenia wniosku przyjmiemy dzień, w którym pracodawca:
Ważne! Jeśli urodziłeś się przed 1949 r. i starasz się o emeryturę na starych zasadach lub o rentę, Twój pracodawca jest zobowiązany do przygotowania Twojego wniosku.
Pracownik, upoważniony do sporządzenia wniosku wskaże datę jego sporządzenia, potwierdzi prawidłowość tego wpisu własnoręcznym podpisem i opatrzy służbową pieczątką.
W takiej sytuacji za datę zgłoszenia wniosku przyjmiemy datę sporządzenia wniosku przez Twojego pracodawcę.
Jeżeli odbywasz karę pozbawienia wolności, karę aresztu wojskowego albo karę aresztu za wykroczenie albo jesteś tymczasowo aresztowany, za datę zgłoszenia wniosku o emeryturę ustalaną na starych zasadach lub rentę przyjmiemy dzień, w którym wniosek przyjęła administracja zakładu karnego lub aresztu. Datę tę potwierdzi pieczęcią i podpisem osoba upoważniona.
Ważne! Jeśli urodziłeś się po 1948 r., chcesz złożyć wniosek o emeryturę i przebywasz w areszcie lub zakładzie karnym zasada ta Cię nie dotyczy.
Za datę zgłoszenia wniosku przyjmiemy dzień, w którym złożysz swój wniosek:
Jeżeli wniosek zgłosisz w zagranicznej instytucji ubezpieczeniowej państwa, z którym Rzeczpospolitą Polską łączy umowa międzynarodowa w dziedzinie ubezpieczeń społecznych – za datę zgłoszenia wniosku przyjmiemy datę, którą wskaże nam ta instytucja.
Jeżeli zagraniczna instytucja ubezpieczeniowa przekaże nam wniosek i inne dowody w formie elektronicznej, będą one tak samo ważne jak oryginalny wniosek i dokumenty wymagane w postępowaniu.
Ważne! Za datę zgłoszenia wniosku złożonego elektronicznie przyjmiemy dzień wprowadzenia tego wniosku do naszego systemu teleinformatycznego.
Wniosek należy wypełnić czytelnie, wielkimi literami, długopisem o niebieskiej lub czarnej barwie tuszu tak, aby nie było żadnych wątpliwości co do prawidłowości podanych przez Ciebie danych.
Niezależnie od tego, o jakie świadczenie się ubiegasz Twój wniosek powinien zawierać niezbędne informacje dotyczące:
datę sporządzenia wniosku i Twój podpis.
Ważne! Jeśli prawidłowo wypełnisz wniosek, będziemy mogli szybciej załatwić Twoją sprawę. Jeśli we wniosku podasz swój numer telefonu, ułatwisz nam kontakt z Tobą, co przyspieszy załatwienie Twojej sprawy.
Jeśli we wniosku nie podasz wszystkich danych, które są niezbędne do tego, abyśmy mogli go rozpatrzyć, to:
Wezwanie do uzupełnienia wniosku wyślemy do Ciebie pocztą, za zwrotnym potwierdzeniem odbioru. W wezwaniu napiszemy, do kiedy musisz uzupełnić braki (będziesz miał na to przynajmniej 14 dni od dnia, w którym otrzymasz wezwanie).
Ważne! Jeśli w wyznaczonym terminie nie uzupełnisz wniosku, to wydamy decyzję o odmowie wszczęcia postępowania.
Wniosek w sprawie świadczenia możesz złożyć samodzielnie lub może zrobić to za Ciebie:
Jeśli wniosek składa w Twoim imieniu pełnomocnik musi on posiadać Twoje pisemne pełnomocnictwo. Nie ma jednego wzoru takiego pisma. Podaj w nim dane, dzięki którym nasz pracownik będzie mógł sprawdzić tożsamość pełnomocnika, na przykład jego imię i nazwisko, serię i numer dowodu osobistego oraz wskaż zakres pełnomocnictwa, jakiego mu udzielasz. Podpisz się czytelnie na pełnomocnictwie.
W przypadku, gdy przy dokonywaniu czynności przed organem rentowym zainteresowany lub świadek, mający pełną zdolność do czynności prawnych, nie może złożyć podpisu, podpis składa inna upoważniona przez niego osoba, nieograniczona w zdolności do czynności prawnych.
Osoba składająca podpis za zainteresowanego lub świadka składa oświadczenie o przyczynach uniemożliwiających złożenie podpisu przez zainteresowanego lub świadka, podając następujące swoje dane identyfikacyjne: imię i nazwisko, datę urodzenia, numer PESEL, a jeżeli nie nadano tego numeru - serię i numer dowodu osobistego lub paszportu, adres miejsca zamieszkania i adres do korespondencji.
Jeżeli przedstawiciel ustawowy lub opiekun prawny nie zgłasza wniosku o świadczenie dla osoby, którą się opiekuje, wniosek taki – gdy nie jest wymagane osobiste działanie wnioskodawcy - może zgłosić osoba, która sprawuje faktyczną opiekę. Sytuacja ta dotyczy osób, które ze względu na swój wiek lub stan zdrowia nie mają zdolności do czynności prawnych.
We wniosku, który zgłosi opiekun faktyczny, potwierdzimy dane osobowe i adresowe tego opiekuna oraz potwierdzimy oświadczenie o sprawowaniu przez niego faktycznej opieki.
Ważne! Oświadczenie opiekuna faktycznego nie wymaga przez nas potwierdzenia, jeśli składa on jedynie wniosek w imieniu osoby, którą się opiekuje. Jeśli jednak taki opiekun będzie także pobierał to świadczenie (np. rentę rodzinną dla małoletniego dziecka), to oświadczenie o sprawowaniu opieki musi być potwierdzone przez placówkę, która posiada informacje o sprawowaniu tej opieki.
Jeśli złożyłeś wniosek o świadczenie, ale uznasz, że np. korzystniejsze byłoby złożenie takiego wniosku w innym terminie, możesz swój wniosek wycofać. Nie musisz nam tego uzasadniać. Swój wniosek możesz wycofać najpóźniej w ciągu miesiąca od otrzymania od nas decyzji.
Wniosek możesz wycofać na 3 sposoby:
Jeśli wycofasz wniosek dotyczący świadczenia polskiego, umorzymy postępowanie w sprawie tego świadczenia.
Jeśli wycofasz wniosek dotyczący świadczenia zagranicznego, przekażemy tą informację do zagranicznej instytucji.
Jeśli ubiegasz się o emeryturę lub rentę z tytułu niezdolności do pracy, do wniosku dołącz dokumenty, które potwierdzą:
Do wniosku o rentę z tytułu niezdolności do pracy dołącz także:
Nie musisz przedstawiać nam dokumentów, które potwierdzają dane zapisane na Twoim konta w ZUS , ani dokumentów, które złożyłeś do nas wcześniej – np. gdy ustalaliśmy Twój kapitał początkowy.
Ważne! Dokumenty, które potwierdzają:
musisz dołączyć w oryginale albo przedstawić nam odpisy tych dokumentów poświadczone przez notariusza lub Twojego pełnomocnika (jeśli jest on adwokatem, radcą prawnym, rzecznikiem patentowym lub doradcą podatkowym).
Oryginały tych dokumentów zwrócimy Ci, jeśli wystąpisz z takim wnioskiem.
Nie zwrócimy Ci:
Prawo do renty rodzinnej możemy ustalić po osobie, która w chwili śmierci:
Jeśli ubiegasz się o rentę rodzinną po osobie, która nie miała ustalonego prawa do świadczenia, musisz przedłożyć dokumenty, na podstawie których ustalimy prawo i wysokość świadczenia zmarłego.
W tym celu razem z wnioskiem o rente rodzinną złóż dokumenty, które potwierdzą:
Jeśli starasz się o rentę rodzinną po zmarłym małżonku (jesteś wdową lub wdowcem), do wniosku dołącz dokumenty, które potwierdzą:
Do wniosku o rentę rodzinną dla dzieci własnych, zmarłego, dzieci drugiego małżonka oraz dzieci, które ukończyły 16 lat, złóż również dokumenty, które potwierdzają ich:
Do wniosku o rentę rodzinną dla przyjętych na wychowanie i utrzymanie: wnuków, rodzeństwa i innych dzieci ubiegających się o przyznanie renty rodzinnej, złóż dodatkowo oświadczenia lub dokumenty, które potwierdzają, że osoby te:
Jeśli o rentę rodzinną ubiegają się rodzice, powinni dołączyć do wniosku oświadczenie, że zmarły bezpośrednio przed śmiercią pomagał im się utrzymywać.
Jeśli starasz się o dodatek pielęgnacyjny, dołącz zaświadczenie o stanie zdrowia, które wystawi Ci lekarz prowadzący. Zaświadczenie musi być aktualne, wystawione nie wcześniej niż miesiąc przed datą zgłoszenia przez Ciebie wniosku.
Staż ubezpieczeniowy (okresy składkowe, nieskładkowe i rolne) możesz potwierdzić takimi dokumentami, jak:
Jeżeli nie masz dokumentów potwierdzających okresy zatrudnienia i nie możesz ich pozyskać, we wskazanych niżej przypadkach możesz przedłożyć zeznania świadków.
W tym celu musisz dostarczyć nam swoje oświadczenie o braku dokumentów i przyczynach ich braku oraz zeznania świadków.
Ważne! Zeznaniami świadków możesz wykazać przypadające przed 15 listopada 1991 r. okresy:
Świadek może złożyć zeznania w formie pisemnej (druk ZUS Rp-8) lub ustnie do protokołu w naszej placówce.
Świadek powinien przedstawić jak najwięcej faktów, które potwierdziłyby, np.:
Ważne! Przynajmniej dwóch świadków musi złożyć zeznania, żebyśmy mogli je uwzględnić podczas ustalania Twojego prawa do świadczenia.
Jeśli byłeś zatrudniony w firmie państwowej Twój pracodawca w świadectwie wykonywania pracy w szczególnych warunkach potwierdzi:
Jeśli byłeś zatrudniony w firmie prywatnej Twój pracodawca w świadectwie wykonywania pracy w szczególnych warunkach potwierdzi:
Ważne! Nie uwzględniamy zeznań świadków na potwierdzenie okresów, w jakich wykonywałeś pracę w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze.
Abyśmy mogli ustalić Ci wysokość emerytury na starych zasadach, renty lub kapitału początkowego musisz złożyć dokumenty, które potwierdzą Twoje zarobki. Może to być:
Jeżeli starasz się o rentę z tytułu niezdolności do pracy, rentę szkoleniową lub emeryturę przyznawaną na starych zasadach, musimy wyliczyć Ci podstawę wymiaru świadczenia. Więcej o wyliczaniu podstawy wymiaru świadczenia możesz przeczytać tutaj.
Ważne! Nie możesz udowodnić zeznaniami świadków wysokości wynagrodzenia lub dochodu, który ma stanowić podstawę do ustalenia wysokości
Na podstawie własnej dokumentacji właściwa placówka ZUS może potwierdzić:
Decyzję w sprawie ustalenia prawa do świadczenia i jego wysokości wydamy w ciągu 30 dni. Termin ten liczymy od daty wyjaśnienia ostatniej okoliczności, kiedy wyjaśnimy ostatnią okoliczność, niezbędną do wydania decyzji.
Ustawa z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych
Ustawa z dnia 17 lutego 2005 r. o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne
Rozporządzenie z dnia 11 października 2011 r. w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno-rentowe
Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze
Serwisy ZUS wykorzystują techniczne (niezbędne) oraz analityczne (opcjonalne) pliki cookies. Możesz zaakceptować wykorzystanie przez nas wszystkich takich plików (przycisk „Przejdź do serwisu”) lub dostosować swoje zgody (przycisk „Zarządzaj opcjami”). Jeśli wybierzesz przycisk „Odrzuć opcjonalne”, będziemy wykorzystywać tylko niezbędne pliki cookies. W każdej chwili możesz zmienić swoje ustawienia. Aby to zrobić, kliknij „Ustawienia plików cookies” w stopce.
Te pliki są niezbędne, ponieważ zapewniają pełne i nieprzerwane funkcjonowanie serwisu www.zus.pl. Dlatego są zwolnione z obowiązku uzyskania Twojej zgody na zapisywanie ich na Twoim urządzeniu – na podstawie art. 173 ust. 3 ustawy Prawo telekomunikacyjne. Możesz zablokować techniczne pliki cookies w ustawieniach swojej przeglądarki, ale wtedy nasz serwis może nie działać poprawnie.
Te pliki wykorzystujemy tylko wówczas, jeśli wyrazisz na to zgodę. Pomagają nam mierzyć statystyki odwiedzin serwisu www.zus.pl, stron, jakie na nim odwiedzasz, i tego, czego na nim szukasz. Dzięki temu możemy ulepszać nasz serwis informacyjny.