Świadczenie wychowawcze dla obywateli Ukrainy
17 maja 2022
Ważne!
Od 1 stycznia 2024 r. kwota świadczenia wychowawczego jest podniesiona z 500 zł do 800 zł. Kwota ta zmieni się automatycznie, co oznacza, że nie trzeba składać dodatkowego wniosku. Świadczenie w nowej wysokości będzie wypłacane od stycznia 2024 r.
Obywatelom Ukrainy, którzy wjechali legalnie z Ukrainy do Polski po 23 lutego 2022 r. w związku z działaniami wojennymi i chcą pozostać w Polsce, Zakład Ubezpieczeń Społecznych (ZUS) przyznaje i wypłaca świadczenie wychowawcze z programu Rodzina 500+. Specjalny wniosek w języku ukraińskim (formularz SW-U) można składać elektronicznie przez Platformę Usług Elektronicznych (PUE) ZUS, portal Emp@tia lub bank.
Kto może złożyć wniosek
Wniosek możesz złożyć, jeśli:
- jesteś obywatelem Ukrainy albo małżonkiem obywatela Ukrainy,
- Twój pobyt w Polsce jest legalny,
- masz pod opieką dziecko (jesteś jego rodzicem lub opiekunem tymczasowym), które ma ukraińskie obywatelstwo i przybyło z Ukrainy do Polski po 23 lutego 2022 r. w związku z działaniami wojennymi,
- masz pod opieką dziecko (jesteś jego rodzicem lub opiekunem tymczasowym) urodzone w Polsce przez matkę, która jest obywatelką Ukrainy i której pobyt w Polsce jest legalny.
Jest to świadczenie dla rodzica, opiekuna tymczasowego albo osoby sprawującej pieczę zastępczą nad dzieckiem.
Ważne!
Pobyt w Polsce jest legalny przez 18 miesięcy, licząc od 24 lutego 2022 r. , czyli do 24 sierpnia 2023 r., dla obywateli Ukrainy, którzy wjechali legalnie z Ukrainy do Polski po 23 lutego 2022 r. w związku z działaniami wojennymi i chcą pozostać w Polsce.
Opiekuna tymczasowego albo pieczę zastępczą dla dziecka, które przybyło z Ukrainy w związku z działaniami wojennymi i przebywa w Polsce bez opieki, ustanawia polski sąd.
Komu przysługuje świadczenie
Świadczenie przysługuje Ci na dziecko do ukończenia przez nie 18 lat, gdy jesteś:
- obywatelem Ukrainy albo małżonkiem obywatela Ukrainy, który po 23 lutego 2022 r. przybył wraz z dzieckiem z Ukrainy do Polski w związku z działaniami wojennymi,
- obywatelką Ukrainy albo żoną obywatela Ukrainy, która po 23 lutego 2022 r. przybyła z Ukrainy do Polski w związku z działaniami wojennymi, a dziecko urodziło się w Polsce,
- obywatelem Ukrainy albo małżonkiem obywatela Ukrainy, który zamieszkał w Polsce przed 24 lutego 2022 r., ale dziecko, na które ubiegasz się o świadczenie, przybyło z Ukrainy do Polski po 23 lutego 2022 r. w związku z działaniami wojennymi,
- obywatelem innego państwa (np. Polski), który na podstawie orzeczenia polskiego sądu sprawuje opiekę nad dzieckiem, które jest obywatelem Ukrainy i przybyło z Ukrainy do Polski po 23 lutego 2022 r. w związku z działaniami wojennymi.
Jakie wsparcie możesz otrzymać
Świadczenie przysługuje w wysokości 500 zł miesięcznie na dziecko.
Tylko w dwóch sytuacjach ZUS wypłaci świadczenie w niższej wysokości:
- gdy dziecko urodzi się w trakcie miesiąca,
- gdy dziecko ukończy 18 lat w trakcie miesiąca.
W takich sytuacjach kwotę świadczenia ustalimy za niepełny miesiąc (proporcjonalnie do liczby dni życia lub dni, gdy dziecko miało mniej niż 18 lat).
UWAGA!
Od 1 stycznia 2024 r. kwota świadczenia wychowawczego zostanie podniesiona z 500 do 800 zł.
Nie trzeba składać dodatkowego wniosku. Kwota świadczenia zmieni się automatycznie.
Świadczenie w nowej wysokości będzie wypłacane od stycznia 2024 r.
Przez jaki czas będzie przysługiwało świadczenie
Świadczenie przysługuje od miesiąca, w którym złożysz wniosek, do końca okresu świadczeniowego, w którym wypłacamy świadczenie. Obecny okres świadczeniowy trwa do 31 maja 2022 r. Kolejny okres świadczeniowy będzie trwać od 1 czerwca 2022 r. do 31 maja 2023 r. Świadczenie przysługuje tylko przez okres, gdy Ty i dziecko przebywacie w Polsce.
Co musisz zrobić, aby otrzymać świadczenie
Aby złożyć wniosek do ZUS, potrzebujesz:
- polskich numerów identyfikacyjnych PESEL: swojego (osoby składającej wniosek) i dziecka,
- adresu e-mail,
- polskiego numeru telefonu,
- numeru rachunku bankowego w Polsce.
KROK 1 – polski numer identyfikacyjny PESEL
We wniosku musisz podać polski numer identyfikacyjny PESEL swój i dziecka, które jest pod Twoją opieką.
Zgłoś się do dowolnego urzędu gminy, miasta lub dzielnicy w Polsce. Złóż tam wniosek o polski numer identyfikacyjny PESEL. Wniosek musisz złożyć osobiście. Dziecko również musi być obecne podczas składania wniosku.
Rejestracja obywateli Ukrainy i nadawanie polskiego identyfikatora PESEL rozpoczęły się w urzędach gminy, miasta lub dzielnicy w Polsce 16 marca 2022 r.
PESEL nadany od tej daty ma oznaczenie, które potwierdza, że Ty lub Twoje dziecko przybyliście z Ukrainy do Polski po 23 lutego 2022 r. w związku z działaniami wojennymi.
KROK 2 – rachunek bankowy
Świadczenia 500+ wypłacamy wyłącznie na rachunek bankowy w Polsce. Jeśli masz rachunek bankowy w Polsce, przejdź do KROKU 3.
Jeśli nie masz rachunku bankowego w Polsce, załóż go w banku.
KROK 3 – elektroniczny wniosek
Wnioski o 500+ można złożyć elektronicznie za pomocą Platformy Usług Elektronicznych (PUE) ZUS – elektronicznego systemu ZUS.
- Załóż swój profil w tym systemie. Potrzebujesz do tego:
- polskiego numeru telefonu lub adresu e-mail,
- polskiego numeru identyfikacyjnego PESEL.
Profil możesz założyć:
- samodzielnie przez internet (instrukcja "Rejestracja i logowanie na PUE ZUS", plik doc 4,3mb),
- z pomocą pracownika ZUS:
- w każdej placówce ZUS,
- podczas e-wizyty w ZUS
- Złóż elektronicznie wniosek:
- na obecny okres świadczeniowy, który trwa do 31 maja 2022 r.,
- na kolejny okres świadczeniowy, który będzie trwać od 1 czerwca 2022 r. do 31 maja 2023 r.
Wniosek o świadczenie wychowawcze (SW-U) możesz także złożyć przez:
- portal Emp@tia
- bankowość elektroniczną w: Alior Bank S.A., Bank PKO BP, Bank Pocztowy S.A., Credit Agricole, VeloBank S.A., mBank S.A., Millennium S.A, PEKAO S.A., Santander, SGB-Bank S.A.
Jeżeli złożysz wniosek przez portal Emp@tia albo bankowość elektroniczną, a nie masz profilu na PUE ZUS, Zakład Ubezpieczeń Społecznych założy Ci taki profil na podstawie danych z wniosku
Załączniki do wniosku
W zależności od Twojej sytuacji możemy wymagać dodatkowych dokumentów, które musisz dołączyć do wniosku:
- orzeczenia sądu o ustanowieniu osoby wnioskującej opiekunem tymczasowym, jeśli na podstawie orzeczenia polskiego sądu jesteś opiekunem tymczasowym dziecka, które przybyło z Ukrainy do Polski po 23 lutego 2022 r. w związku z działaniami wojennymi,
- dokumentu potwierdzającego umieszczenie dziecka w pieczy zastępczej, jeśli na podstawie orzeczenia polskiego sądu sprawujesz pieczę zastępczą nad dzieckiem, które przybyło z Ukrainy do Polski po 23 lutego 2022 r. w związku z działaniami wojennymi,
- dokumentu potwierdzającego legalność pobytu i dostęp do rynku pracy w Polsce, jeśli przybyłeś do Polski przed 24 lutego 2022 r., ale Twoje dziecko albo dziecko, którego jesteś opiekunem prawnym albo nad którym sprawujesz pieczę zastępczą, przyjechało do Polski po 23 lutego 2022 r. w związku z działaniami wojennymi; może to być na przykład karta pobytu z adnotacją „dostęp do rynku pracy”.
Ważne!
Pracownicy ZUS pomogą Ci założyć profil na PUE ZUS i złożyć wniosek:
- w każdej placówce ZUS,
- podczas e-wizyty w ZUS, (czyli rozmowy przez internet z pracownikiem ZUS),
- Pracownicy ZUS będą pomagać w złożeniu wniosków także poza placówkami ZUS - aktualna informacja o dyżurach poza placówkami ZUS.
Jak dowiesz się, czy otrzymałeś świadczenie
Gdy przyznamy Ci świadczenie, przekażemy Ci wiadomość o tym na Twój profil na PUE ZUS, a także adres e-mail podany we wniosku.
Jak wypłacimy świadczenie
Świadczenie będziemy przekazywać na numer rachunku bankowego w Polsce, który zostanie wskazany we wniosku.
Gdzie otrzymasz informacje o świadczeniu
Podstawa prawna
- Ustawa z dnia 12 marca 2022 r. o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa (Dz.U. poz. 583).
- Ustawa z dnia 11 lutego 2016 r. o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci (Dz.U. z 2019 r. poz. 2407 , z późn. zm.).