Delegowanie na forum
27 stycznia 2017
Zakład Ubezpieczeń Społecznych już po raz drugi zaprosił przedsiębiorców, przedstawicieli związków zawodowych, ekspertów oraz przedstawicieli instytucji państwowych na swego rodzaju konsultacje w ramach Forum Współpracy. Celem powołania instytucji forum jest systematyczna wymiana informacji i spostrzeżeń na temat istotnych problemów z zakresu szeroko pojętej polityki zabezpieczenia społecznego obowiązującej w Polsce i Unii Europejskiej. Pierwsze, październikowe, Forum dotyczyło kwestii tzw. outsourcingu pracowniczego, zaś drugie, które odbyło się właśnie w czwartek 26. stycznia - delegowania pracowników w aspekcie unijnej koordynacji systemów ubezpieczeń społecznych.
- W dzisiejszej dobie, gdy Zakład wydaje rocznie ponad 200 tys. formularzy A1 dla pracowników delegowanych, potwierdzających "państwo ubezpieczenia", problemy przedsiębiorców z interpretacją prawa w zakresie delegowania stają się coraz bardziej palące. Zakład Ubezpieczeń Społecznych dostrzega te problemy i zapewniam, że je rozumie. Chcielibyśmy wspólnie z Państwem wypracować możliwe formuły rozwiązania tych problemów - mówiła prof. Gertruda Uścińska, prezes ZUS, otwierając II Forum Współpracy.
Stanisław Szwed, sekretarz stanu w Ministerstwie Rodziny Pracy i Polityki Społecznej podkreślił, że wnioski płynące z Forum Współpracy są bardzo cenną wskazówką do możliwych zmian przepisów prawa, w tym także unijnych dyrektyw.
- W polskim prawie brak jest przepisów wykonawczych do unijnych rozporządzeń. Warto dopracować pewne aspekty, które pozwolą na jednoznaczne wskazanie skutków prawnych delegowania w obszarze zabezpieczenia społecznego - stwierdził z kolei prof. Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu dr hab. Krzysztof Ślebzak.
Barbara Reduch-Widelska, prezes Korporacji Przedsiębiorców Budowlanych Uni-Bud oraz Maciej Wroński, prezes stowarzyszenia Transport i Logistyka Polska wskazywali na problem firm z udowodnieniem 25 proc. obrotu w Polsce, który uprawnia do wystawienia formularza A1 przez ZUS. Zarówno przedstawiciele ZUS, jak i dr hab. Krzysztof Ślebzak, wskazywali, że wymóg ten nie jest odseparowany od pozostałych warunków, które bierze pod uwagę Zakład potwierdzając właściwe ustawodawstwo w zakresie ubezpieczeń społecznych. Dr Ślebzak oraz mec. Dominik Wojtasiak, dyrektor departamentu legislacyjno-prawnego ZUS zwrócili uwagę, że w świetle dwóch wyroków Sądu Najwyższego z 2015 i 2016 r. (sygn. akt II UK 100/14 oraz II UK 229/15) nie istnieje ostry wymóg wykazania obrotu w państwie siedzibie firmy dokładnie na poziomie 25 proc. Beata Zacharjasiewicz, wicedyrektor departamentu ubezpieczeń i składek ZUS wskazała, że Zakład sprawdza wymogi niezbędne do uzyskania zaświadczenia A1 kompleksowo i niespełnienie jednego z kryteriów nie oznacza z automatu niewydania zaświadczenia.
Stefan Schwarz, prezes Inicjatywy Mobilności Pracy, zwrócił natomiast uwagę na trudności związane z interpretacją unijnych przepisów dotyczących zakazu zastępowania pracowników delegowanych i w związku z tym na problemy z ich realnym zastosowaniem. Przedstawiciele departamentu ubezpieczeń i składek ZUS potwierdzili, że problem z interpretacją tych przepisów występuje nie tylko w Polsce, a rozwiązać go może orzeczenie Trybunału Sprawiedliwości UE w tzw. sprawie Węgry-Austria. W październiku 2016 r. austriacki Najwyższy Sąd Administracyjny zwrócił się do Trybunału Sprawiedliwości UE o wydanie orzeczenia prejudycjalnego w zakresie interpretacji pojęcia "zastępowania pracownika delegowanego" (sprawa C 527/16 Alpenrind).
Przedstawiciele przedsiębiorców podkreślili, że w całej sprawie związanej z wątpliwościami interpretacyjnymi unijnych przepisów o delegowaniu, niezwykle istotna jest współpraca z Zakładem Ubezpieczeń Społecznych oraz Ministerstwem Rodziny Pracy i Polityki Społecznej, która na tle instytucji innych państw UE jest bardzo dobra.