Dodatkowy zasiłek opiekuńczy na czas opieki nad dzieckiem w związku z zamknięciem z powodu COVID-19 żłobka - klubu dziecięcego - przedszkola – szkoły

Dodatkowy zasiłek opiekuńczy po 25 marca 2020 r.

Szeroko zakrojone działania profilaktyczne

Najbliższe dwa tygodnie to czas szeroko zakrojonych działań, które mają zapobiegać szybkiemu rozprzestrzenianiu się koronawirusa w Polsce. Działamy zapobiegająco i profilaktycznie. Dzięki takim działaniom ograniczymy w Polsce duże skupiska ludzi. Im mniej ludzi w jednym miejscu, tym mniejsze szanse na szybkie rozprzestrzenianie się koronawirusa lub innych wirusów. Stąd decyzja o ograniczeniu miejsc pełnych ludzi, żebyśmy mogli działać zapobiegawczo. To zawieszenie zajęć w szkołach, przedszkolach, żłobkach, a także uczelniach.

Wszystkie działania są możliwe dzięki tzw. specustawie - specjalnej ustawie dotyczącej szczególnych rozwiązań w walce z epidemią koronawirusa. Dzięki tej ustawie rodzicom dzieci w wieku do lat 8, będzie przysługiwał dodatkowy zasiłek opiekuńczy w przypadku nieprzewidzianego zamknięcia żłobka, przedszkola, szkoły lub klubu dziecięcego.

Bieżące informacje można znaleźć na: gov.pl/koronawirus (link do strony zewnętrznej)

Wzór oświadczenia (plik doc 32kb)

1. Komu przysługuje dodatkowy zasiłek opiekuńczy na czas opieki nad dzieckiem w związku z zamknięciem z powodu COVID-19 żłobka - klubu dziecięcego - przedszkola – szkoły?

Dodatkowy zasiłek opiekuńczy przysługuje rodzicom lub opiekunom prawnym dzieci, którzy:

• opiekują się dzieckiem poniżej 8. roku życia,
• są objęci ubezpieczeniem chorobowym (np. są pracownikami, zleceniobiorcami, osobami prowadzącymi działalność pozarolniczą).

2. Dodatkowy zasiłek opiekuńczy przysługuje w wysokości 80% podstawy wymiaru zasiłku.

Jak uzyskać dodatkowy zasiłek opiekuńczy?

Pracownik lub zleceniobiorca składa oświadczenie do swojego płatnika składek np. pracodawcy, zleceniodawcy.

Jeśli dodatkowy zasiłek opiekuńczy będzie wypłacał ZUS, płatnik składek przekazuje oświadczenie ubezpieczonego do ZUS. Może to zrobić za pośrednictwem Platformy Usług Elektronicznych (PUE) ZUS. W takim przypadku skan oświadczenia potwierdzonego za zgodność z oryginałem dołącza do zaświadczenia Z-3 / Z-3a.

Osoby prowadzące działalność pozarolniczą i osoby z nimi współpracujące składają oświadczenie w ZUS.

Nie jest potrzebny wniosek Z-15A, ani zaświadczenie płatnika składek Z-3b.

Oświadczenie może być do nas przekazane elektronicznie – za pośrednictwem  (PUE) ZUS. Na portalu PUE ZUS oświadczenie należy złożyć przy wykorzystaniu wniosku ZAS-58 Skarga/Wniosek świadczeniobiorcy/ płatnika składek w sprawie świadczeń z tytułu choroby, macierzyństwa lub zasiłku pogrzebowego.

Wzór oświadczenia można pobrać na stronie internetowej ZUS (plik doc 32kb).

Instrukcja jak złożyć oświadczenie przez portal PUE ZUS (plik doc 527kb).

3. Czy dodatkowy zasiłek opiekuńczy przysługuje od 12 marca czy dopiero od 16 marca 2020 r.?

Dodatkowy zasiłek opiekuńczy przysługuje od 12 do 25 marca, gdyż to jest okres zamknięcia placówek w związku z COVID-19.

Zasiłek przysługuje zgodnie z Twoim oświadczeniem, tj.  za cały okres, także za dni wolne od pracy, jeśli wpiszesz w oświadczeniu cały okres zamknięcia placówki, albo za dni robocze, jeśli takie okresy wskażesz w oświadczeniu.

4. Czy dodatkowy zasiłek opiekuńczy może przysługiwać do 27 marca, w sytuacji gdy żłobek - klub dziecięcy - przedszkole – szkoła są zamknięte od 16 marca do 27 marca w związku z COVID-19?

Jeśli szkoła będzie zamknięta od 16 marca i rodzic będzie sprawował opiekę nad dzieckiem od tego dnia do 27 marca, to dodatkowy zasiłek opiekuńczy będzie mu przysługiwał  od 16 marca do 27 marca 2020 r.  

Zgodnie z aktualnym stanem prawnym limit dodatkowego zasiłku opiekuńczego wynosi 14 dni.

Jeśli szkoła będzie zamknięta od 16 do 27 marca br., limit ten nie zostanie przekroczony.

5. Czy okres dodatkowego zasiłku opiekuńczego wlicza się do limitu 60 dni?

Nie. Okresu wypłaty dodatkowego zasiłku opiekuńczego (14 dni) nie wlicza się do ogólnego limitu 60 dni, które przysługują na opiekę nad dzieckiem do lat 14.

6. Ile lat mają dzieci objęte dodatkowym zasiłkiem opiekuńczym dla rodziców?

Dzieci poniżej 8. roku życia. Z zasiłku można korzystać nie dłużej niż do dnia poprzedzającego ósme urodziny dziecka.

Przykład
Mama wystąpiła o zasiłek opiekuńczy od 16 marca 2020 r. w związku z zamknięciem szkoły. Jej córka urodziła się 22 marca 2012 r. Zasiłek opiekuńczy przysługuje jej od 16 do 21 marca 2020 r.

7. Jak wypełnić w oświadczeniu okres sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem?

Możesz podać łączny okres opieki nad dzieckiem albo wyłączyć z tego okresu dni, w których nie byłeś zobowiązany pracować, np. sobotę i niedzielę lub dziecko miało zapewnioną opiekę.

Możesz  wskazać cały okres od 12 do 25 marca, albo inny okres np. od 16 do 25 marca albo okresy, w których dziecko miało uczęszczać do placówki, która została zamknięta, np. 12-13, 16-20, 23-25 marca, lub inne okresy, w których dziecko nie mało zapewnionej opieki.

8. Kogo powinienem poinformować o korzystaniu z zasiłku?

Pracownik powinien poinformować swojego pracodawcę, zleceniobiorca – swojego zleceniodawcę, a osoba prowadząca działalność pozarolniczą – bezpośrednio ZUS.

9. Kiedy powinienem poinformować o korzystaniu z zasiłku?

W dowolnym momencie, ale od tego uzależniona jest wypłata zasiłku. Bez oświadczenia nie jest możliwa wypłata.

10. Jak liczyć 14 dni dodatkowego zasiłku opiekuńczego?

Zasiłek opiekuńczy jest wypłacany za każdy dzień sprawowania opieki.

Jeśli oboje rodzice dziecka pracują, to o dodatkowy zasiłek opiekuńczy może wystąpić jedno z rodziców. Mogą też podzielić się opieką nad dzieckiem w ramach limitu 14 dni. Dodatkowy zasiłek opiekuńczy przysługuje rodzicom łącznie przez 14 dni, niezależnie od liczby dzieci wymagających opieki.

11. Czy dodatkowy zasiłek opiekuńczy przysługuje pracownikowi, który nie świadczy pracy i otrzymuje wynagrodzenie postojowe?

Pracownik nie otrzyma dodatkowego zasiłku opiekuńczego, ponieważ za okres postoju zachowuje prawo do wynagrodzenia.

12. Czy otrzymam dodatkowy zasiłek opiekuńczy, jeśli ojciec dziecka wykonuje pracę zdalną?

Rodzic, który wykonuje pracę zdalną nie może zapewnić opieki dziecku. Zatem drugiemu rodzicowi przysługuje dodatkowy zasiłek opiekuńczy.

13. Czy ojciec dziecka otrzyma dodatkowy zasiłek opiekuńczy, jeśli matka dziecka jest na urlopie dla poratowania zdrowia?

Tak. Osoba korzystająca z urlopu dla poratowania zdrowia nie może zapewnić opieki dziecku.

14. Czy przysługuje dodatkowy zasiłek opiekuńczy, gdy dzieckiem pięcioletnim opiekuje się babcia, która w okresie nasilającej się epidemii koronawirusa odmówiła zajmowania się wnukiem?

Nie, ponieważ dodatkowy zasiłek opiekuńczy przysługuje tylko gdy nastąpiło zamknięcie żłobka, klubu dziecięcego, przedszkola lub szkoły, do których uczęszcza dziecko.

15. Czy przysługuje dodatkowy zasiłek opiekuńczy lub zasiłek opiekuńczy na ogólnych zasadach, gdy rodzice dziecka zatrudniają nianię na umowę uaktywniającą, która przestała opiekować się ich dzieckiem w związku z zamknięciem szkoły swojej córki z powodu COVID-19?

Dodatkowy zasiłek opiekuńczy nie przysługuje rodzicowi dziecka w przypadku, gdy  niania przestała opiekować się ich dzieckiem. Rodzice nie mają prawa do zasiłku opiekuńczego, ponieważ bezpośrednim powodem opieki nad dzieckiem nie jest zamknięcie szkoły/żłobka, gdyż dziecko to nie chodziło do szkoły/żłobka. Do nabycia przez nich prawa do dodatkowego zasiłku opiekuńczego nie jest spełniona przesłanka zamknięcia placówki, do której uczęszcza dziecko.

Rodzicowi nie przysługuje także zasiłek opiekuńczy na ogólnych zasadach określonych w ustawie zasiłkowej (w ramach 60 dni), ponieważ  zamknięcie placówki, do której uczęszcza dziecko niani, nie jest bezpośrednią przyczyną tego, że rodzic musi zapewnić opiekę swojemu dziecku. Jeśli dzieckiem opiekuje się niania, zasiłek opiekuńczy na ogólnych zasadach przysługuje, jeśli niania zachoruje.

16. Kto finansuje zasiłek?

Zasiłek opiekuńczy oraz dodatkowy zasiłek opiekuńczy przysługują z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Oznacza to, że zasiłki nie obciążają funduszu pracodawców. Nawet jeżeli pracodawca wypłaca zasiłek (w przypadku gdy jest do tego zobowiązany), wypłacone kwoty rozlicza z ZUS.