Breadcrumb

Bieżące wyjaśnienie komórek merytorycznych Zakładu

Zmiany w przepisach emerytalnych od 1 października 2017 r.

1 September 2017

Spis treści

 

Zamierzasz przejść na emeryturę w związku z obniżeniem wieku emerytalnego? Sprawdź, co musisz wiedzieć

Od 1 października 2017 r. wiek emerytalny będzie wynosił 60 lat – dla kobiet i 65 lat – dla mężczyzn. Jest to emerytura w powszechnym wieku emerytalnym i kiedy się o nią ubiegasz, nie musisz mieć określonego stażu ubezpieczeniowego – liczą się przede wszystkim środki na Twoim koncie emerytalnym w ZUS. Taką emeryturę możesz otrzymać:

  • na swój wniosek (na podstawie art. 24 ustawy emerytalnej),
  • z urzędu (na podstawie art. 24a ustawy emerytalnej).

Nowy wiek emerytalny dotyczy też okresowej emerytury kapitałowej, którą przyznajemy:

  • na wniosek (art. 12 ustawy o emeryturach kapitałowych),
  • z urzędu (art. 13 ustawy o emeryturach kapitałowych).

Jak złożyć wniosek o emeryturę

Krok 1 – wybierz najwygodniejszy dla siebie sposób dostarczenia wniosku do ZUS

  • przez internet - za pomocą Platformy Usług Elektronicznych ZUS (PUE ZUS).

    Jeśli chcesz złożyć wniosek w ten sposób, musisz mieć swój profil na PUE ZUS.

    Jeśli jeszcze nie masz profilu na PUE ZUS - sprawdź jak to zrobić

Gdy składasz wniosek przez PUE ZUS, musisz go podpisać (a raczej uwierzytelnić) profilem zaufanym ePUAP albo kwalifikowanym podpisem elektronicznym.

  • profil zaufany ePUAP jest bezpłatny. Aby go uzyskać, musisz złożyć wniosek na stronie www.pz.gov.pl i potwierdzić tożsamość. Możesz ją potwierdzić np. w jednostce ZUS, w urzędzie miasta lub gminy albo przez bankowość elektroniczną.
  • kwalifikowany podpis elektroniczny wydają uprawnione centra certyfikacji. Jest to usługa płatna. Jej koszt zależy m.in. od okresu ważności, na jaki certyfikat zostaje wydany.
  • osobiście w każdej placówce ZUS
  • pocztą

Krok 2 - przygotuj się do wypełnienia wniosku

  1. Jeżeli chcesz otrzymywać emeryturę na rachunek bankowy - przygotuj nr tego rachunku.
  2. Sprawdź, czy powinieneś przygotować załączniki do wniosku

UWAGA

Jeśli zamierzasz złożyć wniosek za pomocą PUE ZUS, przygotuj załączniki zgodnie ze wskazówkami:

  • Maksymalny rozmiar pojedynczego pliku załącznika do wniosku nie może przekroczyć 1MB.
  • Maksymalny łączny rozmiar pliku wniosku i wszystkich plików załączników do wniosku nie może przekroczyć 3,5 MB.
  • Możesz dołączyć do wniosku maksymalnie 5 plików.
  • Nazwy plików nie mogą zawierać polskich znaków diakrytycznych, białych znaków i znaków specjalnych. Nazwy plików muszą być unikalne w ramach pojedynczego wniosku.
  • Format plików - .png, .jpg, .pdf

Krok 3 – wypełnij i dostarcz wniosek do ZUS

  • przez internet- za pomocą PUE ZUS

Zaloguj się na swoim profilu na PUE.

Tam udostępniliśmy wniosek ZUS Rp-1E, który wypełnisz i wyślesz elektronicznie. Wybierz zakładkę Usługi – Katalog usług elektronicznych, a następnie wybierz ,,Złożenie dokumentu ZUS Rp-1E’’ i opcję Przejdź do usługi. Niektóre dane we wniosku wypełnią się automatycznie. Sposób wypełniania pól we wniosku jest sprawdzany, abyś nie popełnił błędów.

Wypełnij wniosek i  podpisz go wybraną metodą.

Po wysłaniu wniosku na swoje konto na PUE ZUS dostaniesz Urzędowe Poświadczenie Przedłożenia czyli informację o przyjęciu przez ZUS przesłanego dokumentu elektronicznego. Urzędowe Poświadczenie Przedłożenia jest automatycznie tworzone i udostępniane w menu Dokumenty i wiadomości w portalu PUE.

Pamiętaj, aby oryginały dokumentów, które dołączasz do wniosku wysyłanego przez PUE ZUS, dostarczyć osobiście do placówki ZUS albo wysłać je pocztą.

  • osobiście w placówce ZUS lub pocztą

Aby złożyć wniosek osobiście lub pocztą musisz wypełnić odpowiedni wniosek. Wniosek o emeryturę w formie gotowego papierowego druku możesz pobrać w naszej placówce.

Możesz go też samodzielnie wydrukować. Wniosek o emeryturę znajdziesz na stronie www.zus.pl w zakładce Wzory formularzy.

Jeśli masz okresy ubezpieczenia lub pracy za granicą znajdziesz tam również załącznik, który musisz dołączyć do wniosku o emeryturę.

Wnioski udostępniliśmy w dwóch wersjach:

  • tylko do wydruku – możesz go wydrukować na swojej drukarce, wypełnić odręcznie zgodnie z instrukcją, podpisać i dostarczyć do placówki ZUS osobiście lub pocztą,
  • do wypełnienia i wydruku – możesz go wypełnić na komputerze bezpośrednio na stronie www.zus.pl i od razu wydrukować lub pobrać na swój komputer i wypełnić w dogodnym momencie. Ta wersja ma ułatwienia, dzięki którym unikniesz niektórych błędów.

Pamiętaj, że po wydrukowaniu wypełnionego wniosku musisz go podpisać.

Adresy naszych placówek oraz informacje o godzinach obsługi.

Kto może przejść na emeryturę po ukończeniu 60 lub 65 lat

Na emeryturę w tym wieku mogą przejść:

  • osoby, które skończą 60 lub 65 lat po 30 września 2017 r.

  • osoby, które do 30 września 2017 r. skończą 60 lub 65 lat, ale nie osiągną do tego czasu podwyższonego wieku emerytalnego, czyli takiego, który obowiązuje obecnie i zależy od roku i kwartału urodzenia (szczegóły w art. 24 ustawy emerytalnej),

  • osoby, które do 30 września 2017 r. osiągną również podwyższony wiek emerytalny, jeśli nie mają jeszcze przyznanej powszechnej emerytury.

Jeśli wiek 60 lat (kobieta) lub 65 lat (mężczyzna) ukończysz przed 1 października 2017 r., ale przed tym dniem nie będziesz jeszcze w podwyższonym wieku emerytalnym, emeryturę uzyskasz od miesiąca zgłoszenia wniosku o to świadczenie, ale nie wcześniej niż od 1 października 2017 r.

Co się stanie ze środkami w otwartym funduszu emerytalnym

Jeśli nie skończysz 60 lub 65 lat do 30 września 2017 r.

Do końca września 2017 r. poinformujemy otwarte fundusze emerytalne (OFE), że mają stopniowo przekazywać do ZUS środki z rachunków tych osób, które przed 1 października 2017 r. skończą odpowiednio 50 lat (kobiety) i 55 lat (mężczyźni), ale nie  będą jeszcze w nowym obniżonym wieku emerytalnym. OFE mają taki obowiązek wobec osób, którym zostało 10 lat do osiągnięcia wieku emerytalnego. Od tego momentu przekazują środki z konta OFE na subkonto danej osoby w ZUS (w ramach tzw. suwaka bezpieczeństwa).

Jeśli skończysz 60 lub 65 lat do 30 września 2017 r.

Piątego dnia roboczego po 1 października 2017 r. otwarty fundusz emerytalny umorzy wszystkie jednostki rozrachunkowe zgromadzone na rachunkach osób, które skończą 60 lub 65 lat do końca września 2017 r. W ciągu kolejnych dwóch dni roboczych OFE przekaże do ZUS środki z rachunku tej osoby równe wartości umorzonych jednostek rozrachunkowych. Te środki zapiszemy na subkontach osób ubezpieczonych i weźmiemy pod uwagę przy ustalaniu emerytury.

Jak ustalimy średnie dalsze trwanie życia

Dla jakiego wieku

Średnie dalsze trwanie życia jest potrzebne do obliczenia wysokości emerytury. Ustalamy je na podstawie tablic średniego dalszego trwania życia. Ogłasza je co roku w komunikatach prezes Głównego Urzędu Statystycznego.

Średnie dalsze trwanie życia ustalamy następująco:

  • jeżeli złożysz wniosek o emeryturę po miesiącu, w którym osiągniesz wiek emerytalny – bierzemy pod uwagę Twój wiek w dniu złożenia wniosku,
  • jeżeli złożysz wniosek o emeryturę w miesiącu, w którym osiągniesz wiek emerytalny lub wcześniej – bierzemy pod uwagę Twój wiek z dnia osiągnięcia wieku emerytalnego.

Jeśli do końca września 2017 r. skończysz 60 lub 65 lat i w tym czasie złożysz wniosek o emeryturę, ustalimy średnie dalsze trwanie życia dla Twojego wieku na 1 października 2017 r.

Jeśli natomiast złożysz wniosek o emeryturę w październiku 2017 r., weźmiemy pod uwagę Twój wiek z dnia zgłoszenia tego wniosku. Oznacza to, że:

  • gdy złożysz wniosek przed ukończeniem kolejnego miesiąca życia, przyjmiemy średnie dalsze trwanie życia dla tego ukończonego wieku, np. dla kogoś, kto skończy 60 lat 15 września 2017 r. i złoży wniosek przed 15 października, będzie to 60 lat,
  • gdy złożysz wniosek po ukończeniu kolejnego miesiąca życia, przyjmiemy średnie dalsze trwanie życia dla wieku wyższego o miesiąc, np. gdy ktoś skończy 60 lat 15 września 2017 r. i zgłosi wniosek najwcześniej 15 października 2017 r., będzie to 60 lat i 1 miesiąc.

Na podstawie jakiej tablicy

Średnie dalsze trwanie życia ustalamy według tablicy trwania życia obowiązującej w dniu:

  • w którym złożysz wniosek o emeryturę,
  • w którym przyznamy Ci emeryturę, jeżeli wniosek był niepotrzebny (bo przyznaliśmy Ci emeryturę z urzędu w miejsce dotychczas pobieranej renty z tytułu niezdolności do pracy) albo w dniu złożenia wniosku nie są jeszcze spełnione wszystkie warunki do emerytury.

Jeżeli jest to dla Ciebie korzystniejsze, od 1 maja 2015 r. stosujemy tablice trwania życia obowiązujące w dniu, w którym osiągniesz wiek emerytalny. Od 1 października 2017 r. będzie to tablica obowiązująca w dniu ukończenia 60 lat (kobiety) lub 65 lat (mężczyźni).

Jeżeli do końca września 2017 r. skończysz 60 lub 65 lat, ale nie będziesz jeszcze do tego czasu w podwyższonym wieku emerytalnym (czyli takim, który obowiązuje obecnie i zależy od roku i kwartału urodzenia) możemy obliczyć Ci emeryturę na podstawie średniego dalszego trwania życia dla wieku przejścia na emeryturę według:

  • tablicy trwania życia obowiązującej w dniu  zgłoszenia wniosku o emeryturę lub
  • tablicy trwania życia obowiązującej w dniu, w którym skończysz 60 lub 65 lat – jeśli będzie to dla Ciebie korzystniejsze.

Jeżeli natomiast do końca września 2017 r. skończysz również podwyższony wiek emerytalny obliczymy Ci emeryturę na podstawie średniego dalszego trwania życia dla wieku przejścia na emeryturę według:

  • tablicy trwania życia obowiązującej w dniu zgłoszenia wniosku o emeryturę lub
  • tablicy trwania życia obowiązującej w dniu, w którym skończysz podwyższony wiek emerytalny lub
  • tablicy trwania życia obowiązującej w dniu, w którym skończysz 60 lub 65 lat,

w zależności od tego co będzie to dla Ciebie korzystniejsze.

Czy można na nowo przeliczyć emeryturę według tablic dla wieku 60 lub 65 lat

Taką możliwość mają osoby urodzone po 1948 r., którym do 30 września 2017 r. obliczymy emeryturę, bo osiągnęły podwyższony wiek emerytalny, a ponadto:

  • do 30 września 2017 r. nie złożyły wniosku, abyśmy przy obliczaniu ich emerytury uwzględnili tablicę trwania życia obowiązującą w dniu osiągnięcia podwyższonego wieku emerytalnego lub
  • do 30 września 2017 r. obliczymy im emeryturę z zastosowaniem przepisu obowiązującego do 1 października 2017 r. umożliwiającego wybór tablicy trwania życia

Osoby te mają prawo do wariantowego obliczenia emerytury z zastosowaniem średniego dalszego trwania życia dla wieku przejścia na emeryturę według tablicy trwania życia:

  • z dnia zgłoszenia wniosku o emeryturę,
  • z dnia osiągnięcia podwyższonego wieku emerytalnego,
  • z dnia ukończenia 60 lub 65 lat.

Taką możliwość mają też mężczyźni urodzeni w 1948r. W ich przypadku uwzględniamy tablice:

  • z dnia zgłoszenia wniosku lub
  • z następnego dnia po ukończeniu 65 lat lub
  • z następnego dnia po osiągnięciu podwyższonego wieku emerytalnego.

w zależności od tego co będzie dla nich korzystniejsze.

Ważne! Jeśli chcesz skorzystać z tej możliwości, złóż do nas wniosek w tej sprawie.

Jaki staż trzeba będzie mieć do najniższej emerytury

Jeśli jesteś kobietą, to dotyczy Cię zmiana stażu wymaganego do uzyskania najniższej emerytury - od 1 października 2017 r. nastąpi obniżenie do 20 lat minimalnego stażu składkowego i nieskładkowego, który musisz  udowodnić, aby mieć gwarancję najniższej emerytury (nowelizacja art. 87 ustawy emerytalnej).

Jeśli przyznaliśmy Ci przed 1 października 2017 r. emeryturę i nie podwyższyliśmy jej do minimalnej kwoty z tego względu, że nie udowodniłaś obowiązującego w tym okresie podwyższonego stażu (21 lat lub 22 lata), a będziesz miała wymagany 20 – letni staż, od 1 października 2017 r. podwyższymy Ci emeryturę do kwoty najniższej emerytury bez konieczności składania przez Ciebie wniosku w tej sprawie (z urzędu).

Jaką wypłacimy Ci emeryturę, jeśli masz dodatkowe przychody

Co z wypłatą zmniejszonej emerytury

Jeśli otrzymujesz wcześniejszą emeryturę i jest ona zmniejszona, a masz skończone 60 lat (kobieta) lub 65 lat (mężczyzna), od 1 października 2017 r. z urzędu (bez Twojego wniosku) zaczniemy wypłacać Ci ją w pełnej wysokości.

Jeśli skończysz 60 lat (kobieta) lub 65 lat (mężczyzna) po 30 września 2017 r., będziemy Ci wypłacać emeryturę w pełnej wysokości od miesiąca Twoich urodzin.

Co z wypłatą zawieszonej emerytury

Jeśli masz wcześniejszą emeryturę i jest ona zawieszona z powodu osiągania zbyt wysokich przychodów, a skończyłeś 60 lat (kobieta) lub 65 lat (mężczyzna) lub wiek ten ukończysz przed 1 października 2017 r., wypłata świadczenia przysługuje Ci od 1 października 2017 r. Jeśli skończysz 60 lat (kobieta) lub 65 lat (mężczyzna) po 30 września 2017 r., wypłata emerytury będzie Ci przysługiwać od miesiąca Twoich urodzin. W obydwu przypadkach skontaktujemy się z Tobą w celu podjęcia  wypłaty świadczenia (odpowiednio od 1 października 2017 r. lub od miesiąca Twoich 60 (65) – tych urodzin).

Komu przyznamy okresową emeryturę kapitałową

Dla kogo okresowa emerytura kapitałowa od 1 października 2017 r.

Od 1 października 2017 r. będzie Ci przysługiwało prawo do okresowej emerytury kapitałowej, jeśli:

  • jesteś kobietą,
  • należysz do otwartego funduszu emerytalnego (OFE),
  • ukończyłaś 60 lat,
  • będziesz mieć ustalone prawo do powszechnej emerytury,
  • będziesz mieć na subkoncie w ZUS kwotę równą lub wyższą od dwudziestokrotności dodatku pielęgnacyjnego, (od 1 marca 2017 r. do 28 lutego 2018 r.-- 4191,80 zł (209,59 zł x 20), zapisaną na koniec miesiąca przed miesiącem, od którego przyznamy Ci emeryturę.

Od 1 października 2017 r. będziesz mieć prawo do tej emerytury do dnia poprzedzającego 65 urodziny.

Co z okresowymi emeryturami kapitałowymi przyznanymi przed 1 października 2017 r.

Jeśli otrzymujesz okresową emeryturę kapitałową albo przyznamy Ci ją do końca września 2017 r., będziesz pobierać to świadczenie do dnia poprzedzającego dzień, w którym osiągniesz podwyższony wiek emerytalny przewidziany dla mężczyzny.

Wcześniej – już po skończeniu 65 lat – możesz złożyć do nas wniosek o przeliczenie emerytury z I filaru z uwzględnieniem środków zgromadzonych na Twoim subkoncie. Przeliczymy ją, jeśli:

  • pobierasz okresową emeryturę kapitałową (z II filaru) lub
  • Twoja okresowa emerytura kapitałowa jest zawieszona, ponieważ nadal pracujesz
    u dotychczasowego pracodawcy.

Jak przeliczymy emeryturę

Wysokość emerytury z I filaru ustalimy na Twój wniosek. Do jej obliczenia weźmiemy pod uwagę:

  • Twoje składki na ubezpieczenie emerytalne, zapisane na koniec miesiąca poprzedzającego miesiąc, od którego przysługuje emerytura w nowej wysokości, przy uwzględnieniu ich waloryzacji,
  • Twój zwaloryzowany kapitał początkowy,
  • Twoje środki zapisane na subkoncie, przy uwzględnieniu ich waloryzacji.

Zsumujemy te kwoty i otrzymamy podstawę do obliczenia emerytury. Podzielimy ją przez średnie dalsze trwanie życia dla wieku, w którym składasz wniosek o ponowne ustalenie wysokości emerytury. Uzyskany wynik to nowa kwota emerytury z I filaru. Nie może być ona niższa niż suma pobieranych dotychczas emerytur: z I i II filaru.

Czy po 30 września 2017 r. można ubiegać się o emeryturę częściową

Zgodnie z nowymi przepisami emerytura częściowa od 1 października 2017 r. nie będzie już przyznawana (został skreślony art. 26b ustawy emerytalnej).

Jeśli jednak do końca września 2017 r. spełnisz warunki wymagane do tego, aby otrzymać emeryturę częściową, przyznamy Ci to świadczenie, nawet gdy złożysz wniosek po 30 września (art.17 ustawy zmieniającej). Prawo do tej emerytury i jej wysokość  ustalimy na zasadach obowiązujących do 30 września 2017 r.

Co dalej z emeryturami częściowymi przyznanymi na podstawie dotychczasowych przepisów

Jeśli przyznamy Ci prawo do emerytury częściowej (przed 1 października 2017 r. lub - w przypadku spełnienia wszystkich wymaganych warunków przed tą datą – również po 30 września 2017 r.), będziesz ją mógł pobierać do czasu, aż otrzymasz powszechną emeryturę. A stanie się to wtedy, gdy rozwiążesz stosunek pracy (jeśli pracujesz) oraz zgłosisz do nas wniosek o to świadczenie.

Co się zmieni, gdy jesteś nauczycielem i chcesz przejść na wcześniejszą emeryturę

O wcześniejszej emeryturze i innych świadczeniach dla nauczycieli  - m. in. w związku z nowymi przepisami przeczytasz w ulotce „Emerytura dla nauczycieli” 

Co się zmieni, gdy otrzymasz rentę po 30 września 2017 r.

Gdy obliczamy rentę, ustalamy między innymi, ile lat brakuje Ci do pełnych 25 lat stażu (czyli okresów składkowych i nieskładkowych). Bierzemy przy tym pod uwagę okres od dnia, w którym złożysz wniosek o rentę, do dnia, w którym osiągniesz powszechny wiek emerytalny. Od 1 października 2017 r. będzie to okres do dnia, w którym skończysz 60 lat (wiek przewidziany dla kobiety).

Jeśli uzyskasz prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy po 30 września 2017 r., to gdy skończysz 60 lat (kobiety) lub 65 lat (mężczyźni) i nadal będziesz na rencie, sami przyznamy Ci emeryturę (z urzędu). Nie musisz składać do nas wniosku.

Jeżeli w dniu, w którym skończysz 60 lub 65 lat, będziesz mieć wstrzymaną rentę, przyznamy Ci emeryturę od miesiąca, od którego zostałaby podjęta wypłata renty.

Co z emeryturą, gdy otrzymasz rentę do końca września 2017 r.

Jeśli do końca września 2017 r. nie osiągniesz podwyższonego wieku emerytalnego i 1 października będziesz mieć ustalone prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy z ogólnego stanu zdrowia na okres:

  • do dnia osiągnięcia podwyższonego wieku emerytalnego (łącznie z tym dniem),
  • na okres po dniu, w którym osiągniesz ten wiek,
  • na stałe

a nie będziesz miał ustalonego prawa do emerytury, będziesz mógł pobierać rentę do dnia, w którym osiągniesz podwyższony wiek emerytalny. Po tym terminie przyznamy Ci emeryturę (z urzędu). Nie musisz wtedy składać do nas wniosku.

Od tej zasady są dwa wyjątki, które omawiamy poniżej.

Wyjątek 1
Dotyczy Cię, jeśli masz rentę do dnia, w którym osiągniesz podwyższony wiek emerytalny. Jeśli tego dnia Twoje prawo do renty będzie zawieszone, nie będziemy mieć podstaw, aby przyznać Ci emeryturę.

Wyjątek 2
Dotyczy Cię, jeśli masz rentę na stałe lub na okres po dniu, w którym osiągniesz podwyższony wiek emerytalny. Jeżeli tego dnia Twoje prawo do renty będzie zawieszone, przyznamy Ci emeryturę od miesiąca, od którego znów wypłacalibyśmy rentę (po podjęciu wypłaty świadczenia na Twój wniosek), o ile wcześniej prawo do renty nie ustanie z innych przyczyn.

Co z emeryturą, gdy masz rentę na okres krótszy niż do dnia, w którym osiągniesz podwyższony wiek emerytalny

Jeśli 1 października 2017 r. będziesz mieć prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy z ogólnego stanu zdrowia na okres krótszy niż do dnia osiągnięcia podwyższonego wieku emerytalnego, Twoja sytuacja będzie zależała od tego, czy do końca września 2017 r. skończysz wiek 60 lat (kobieta) lub 65 lat (mężczyzna), czy też nie osiągniesz tego wieku przed 1 października 2017 r.

Jeżeli do końca września 2017 r. skończysz wspomniany wiek, możesz pobierać rentę tylko do 1 października tego roku. Jeżeli skończysz 60 lub 65 lat po 30 września 2017 r., możesz pobierać rentę do dnia urodzin. W obydwu przypadkach – odpowiednio od 1 października 2017 r. lub od dnia 60 (65) –tych urodzin przyznamy Ci emeryturę (z urzędu). Nie musisz składać do nas wniosku.

Wyjątek
Jeżeli w dniu, odpowiednio – 1 października 2017 r. albo w dniu w którym skończysz 60 lub 65 lat - Twoje prawo do renty będzie zawieszone, przyznamy Ci emeryturę od miesiąca, od którego znów wypłacalibyśmy rentę (na Twój wniosek), o ile wcześniej prawo do renty nie ustanie z innych przyczyn.

Co się zmieni, gdy ubiegasz się o emeryturę pomostową, nauczycielskie świadczenie kompensacyjne lub świadczenie przedemerytalne albo masz już takie świadczenie

Od 1 października 2017 r. emerytura pomostowa, nauczycielskie świadczenie kompensacyjne i świadczenie przedemerytalne będą Ci przysługiwały do dnia przed Twoimi 60 lub 65 urodzinami.

Wyjątek
Do końca września 2017 r. spełnisz warunki do przyznania jednego z tych świadczeń i skończysz 60 lub 65 lat, ale złożysz wniosek później? Masz wtedy prawo do tego świadczenia do dnia poprzedzającego osiągnięcie podwyższonego wieku emerytalnego.

Kiedy zachowasz prawo do tych świadczeń

1 października 2017 r. będziesz mieć prawo do świadczenia przedemerytalnego (zasiłku przedemerytalnego), emerytury pomostowej lub nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego? Będziesz mógł pobierać te świadczenia do dnia, w którym osiągniesz podwyższony wiek emerytalny, chyba że Twoje prawo do nich ustanie przed tym dniem.

Gdy skończysz 60 lub 65 lat, możesz też po 30 września 2017 r. złożyć wniosek o powszechną emeryturę. Wówczas prawo do tych świadczeń ustanie wcześniej – na zasadach określonych w przepisach dotyczących tych świadczeń.

Pamiętaj! – aby uzyskać prawo do emerytury w związku z osiągnięciem wieku emerytalnego, gdy prawo do emerytury pomostowej, czy też nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego, czy też do świadczenia przedemerytalnego ustanie, musisz złożyć wniosek o emeryturę. W przypadku ustania prawa do wymienionych świadczeń nie przyznajemy emerytury bez wniosku (z urzędu).

Co się zmieni przy ustalaniu renty rodzinnej

Jakie zmiany w związku z niższym wiekiem emerytalnym

Załóżmy, że po 30 września 2017 r. umrze osoba ubezpieczona urodzona po 1948 r., która osiągnęła podwyższony wiek emerytalny przed 1 października 2017 r. i która przed tym dniem:

  • nie miała prawa do emerytury,
  • miała prawo do emerytury, ale nie złożyła wniosku, abyśmy obliczyli jej emeryturę
    w kilku wariantach – z zastosowaniem różnych tablic trwania życia,
  • miała prawo do emerytury z zastosowaniem wariantowania tablic trwania życia, według przepisów obowiązujących przed 1 października 2017 r.,

i uprawniony członek rodziny złoży wniosek o rentę rodzinną po tej osobie.

Przy rozpatrywaniu wniosku o rentę rodzinną po takiej osobie obliczymy jej emeryturę
dla celów przyznania renty rodzinnej po niej w trzech wariantach z zastosowaniem tablic trwania życia obowiązujących:

  • w dniu, w którym osiągnęła podwyższony wiek emerytalny,
  • w dniu, w którym skończyła 60 (kobieta) lub 65 lat (mężczyzna),
  • w dniu jej śmierci (gdy będziemy ustalać rentę po osobie ubezpieczonej) lub w dniu złożenia wniosku o emeryturę (gdy będziemy ustalać rentę po zmarłym emerycie).

Następnie wybierzemy wariant najkorzystniejszy dla wnioskodawcy.

To samo dotyczy renty rodzinnej po zmarłym ubezpieczonym/emerycie - mężczyźnie urodzonym w 1948 r. W tym przypadku obliczymy jego emeryturę, biorąc pod uwagę tablice:

  • odpowiednio z dnia zgonu lub z dnia zgłoszenia wniosku o  emeryturę,
  • z następnego dnia po ukończeniu 65 lat
  • z następnego dnia po osiągnięciu podwyższonego wieku emerytalnego.

Co z rentą rodzinną po osobie mającej prawo do emerytury częściowej

Po 30 września 2017 r. nadal będzie przysługiwać renta rodzinna po osobie, która pobierała emeryturę częściową do dnia śmierci (bez względu na to, kiedy nastąpił zgon).
To samo dotyczy renty rodzinnej po osobie, która w dniu śmierci – przed 1 października 2017 r. – spełniała warunki do emerytury częściowej.

Co powinna wiedzieć osoba, za którą samorząd opłaca składki

Jeśli otrzymujesz:

  • świadczenie pielęgnacyjne,
  • specjalny zasiłek opiekuńczy,
  • zasiłek dla opiekuna,

to wójt, burmistrz lub prezydent miasta zobowiązani są opłacać składki na Twoje ubezpieczenia emerytalne i rentowe. Jeśli jesteś kobietą - od 1 października 2017 r. mają oni taki obowiązek do czasu, aż Twój staż ubezpieczeniowy (czyli okresy składkowe i nieskładkowe) wyniesie co najmniej 20 lat.

Przez jaki okres samorząd opłaci składki, gdy już ustaliliśmy Twój staż

Jeśli jesteś kobietą i otrzymujesz świadczenie pielęgnacyjne, specjalny zasiłek opiekuńczy albo zasiłek dla opiekuna, a przed 1 października 2017 r. ustaliliśmy okres, który brakuje Ci do stażu ubezpieczeniowego dłuższego niż 20 lat, samorząd opłaci składki na Twoje ubezpieczenia emerytalne i rentowe do czasu, aż Twój staż ubezpieczeniowy wyniesie 20 lat.

Czy składki będą opłacane, gdy Twój staż jest dłuższy niż 20 lat

Samorząd przestanie opłacać składki na Twoje ubezpieczenia, jeśli jesteś kobietą i 1 października 2017 r. będziesz miała  już 20-letni staż ubezpieczeniowy.

O czym musieliśmy Cię poinformować

Jeśli 1 października 2017 r. będziesz miał ustalone prawo do:

  • świadczenia (zasiłku) przedemerytalnego, emerytury pomostowej, nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego czy też renty z tytułu niezdolności do pracy (przyznanej do dnia, w którym osiągniesz podwyższony wiek emerytalny lub do dnia, który przypada po osiągnięciu tego wieku lub na stałe), i nie masz ustalonego prawa do emerytury, poinformujemy Cię o tym, że:
    • zachowasz prawo do tego świadczenia do dnia, w którym osiągniesz podwyższony wiek emerytalny (chyba że to prawo wygaśnie wcześniej),
    • zmieniły się warunki nabywania prawa do emerytury i możesz złożyć wniosek
      o emeryturę po ukończeniu 60 lat (kobieta) lub 65 lat (mężczyzna).
  • Jeśli 1 października 2017 r. będziesz miała ustalone prawo do okresowej emerytury kapitałowej poinformujemy Cię o tym, że:
    • zachowasz prawo do tego świadczenia do dnia, w którym osiągniesz podwyższony wiek emerytalny przewidziany dla mężczyzny (chyba że to prawo wygaśnie wcześniej),
    • możesz zgłosić wniosek o ponowne obliczenie emerytury  z I filaru po ukończeniu 65 lat, a przed dniem, w którym osiągniesz podwyższony wiek emerytalny przewidziany dla mężczyzny; poinformujemy Cię także o zasadach, na jakich wygaśnie prawo do okresowej emerytury kapitałowej po złożeniu tego wniosku.

Informacje te wysłaliśmy w drugiej połowie lipca 2017 r.

Przykładowe sytuacje, w jakich wysłaliśmy poszczególne zawiadomienia

Osoba uprawniona do świadczenia lub zasiłku przedemerytalnego

Pani Katarzynie (ur. 3 marca 1957 r.) przyznaliśmy świadczenie przedemerytalne od 1 czerwca 2015 r. do dnia poprzedzającego dzień, w którym osiągnie podwyższony wiek emerytalny (61 lat i 5 miesięcy), tj. do 2 sierpnia 2018 r.

W związku z obniżeniem od 1 października 2017 r. wieku emerytalnego dla kobiet do 60 lat wyślemy do pani Katarzyny informację ZUS INF T-46. Poinformujemy w niej, że pani Katarzyna zachowuje prawo do świadczenia przedemerytalnego do 2 sierpnia 2018 r. oraz że może zgłosić wniosek o emeryturę w związku z obniżeniem wieku emerytalnego.

Pani Katarzyna ma do wyboru dwie możliwości:

1. Może zgłosić wniosek o emeryturę w związku z obniżeniem wieku emerytalnego.
Pani Katarzyna skończyła 60 lat 3 marca 2017 r. W związku z tym po 30 września 2017 r. będzie mogła uzyskać prawo do emerytury. Jeśli zgłosi wniosek o to świadczenie, przyznamy je od miesiąca zgłoszenia wniosku, jednak nie wcześniej niż  od 1 października 2017 r. W związku z tym utraci prawo do świadczenia przedemerytalnego.

2. Może odłożyć w czasie zgłoszenie wniosku o emeryturę.
Jeśli pani Katarzyna nie zgłosi wniosku o emeryturę, jej świadczenie przedemerytalne będzie wypłacane do 2 sierpnia 2018 r. (chyba że prawo do tego świadczenia ustanie wcześniej z innego powodu). Przed tą datą poinformujemy Panią Katarzynę, kiedy straci prawo do świadczenia przedemerytalnego oraz że musi złożyć wniosek o emeryturę.


Osoba uprawniona do renty z tytułu niezdolności do pracy co najmniej do osiągnięcia podwyższonego wieku emerytalnego

Przykład 1
Pani Jadwiga (ur. 15 września 1956 r.) pobiera rentę z tytułu niezdolności do pracy. Ma ustalone prawo do tej renty na okres od 1 czerwca 2015 r. do dnia, w którym osiągnie podwyższony wiek emerytalny (61 lat i 3 miesiące), tj. do 15 grudnia 2017 r. Nie ma ustalonego prawa do emerytury.

W związku z obniżeniem od 1 października 2017 r. wieku emerytalnego dla kobiet do 60 lat wyślemy do pani Jadwigi informację ZUS INF T-45. Poinformujemy w niej, że pani Jadwiga zachowuje prawo do dotychczasowej renty z tytułu niezdolności do pracy do 15 grudnia 2017 r. oraz że może zgłosić wniosek o emeryturę w związku z obniżeniem wieku emerytalnego.

Pani Jadwiga ma do wyboru dwie możliwości:

1. Może zgłosić wniosek o emeryturę w związku z obniżeniem wieku emerytalnego.
Pani Jadwiga skończyła 60 lat 15 września 2016 r. Jeśli zgłosi wniosek o emeryturę, to zostanie jej ona przyznana od miesiąca zgłoszenia wniosku, jednak nie wcześniej niż  od 1 października 2017 r. Zachowa wtedy prawo do renty na okres orzeczonej niezdolności do pracy. W czasie, gdy będzie miała prawo do dwóch świadczeń,  będzie mogła pobierać jedno z nich (wyższe lub wybrane).

2. Może nie zgłaszać wniosku o emeryturę w związku z obniżeniem wieku emerytalnego.
Jeżeli Pani Jadwiga nie zgłosi takiego wniosku, przyznamy jej emeryturę z urzędu od 15 grudnia 2017 r. W związku z tym utraci też prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy.

UWAGA:
Pani Jadwiga utraci prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy 15 grudnia 2017 r. również wtedy, gdy będzie miała w tym dniu zawieszone prawo do renty (np. z powodu osiągania przychodów). Wtedy jednak, aby uzyskać emeryturę, będzie musiała zgłosić wniosek o jej przyznanie.

Przykład 2
Pan Witold (ur. 8 września 1952 r.) pobiera rentę z tytułu niezdolności do pracy od 6 maja 2014 r. w związku z orzeczoną niezdolnością do pracy na trwałe. Nie ma ustalonego prawa do emerytury.

W związku z obniżeniem od 1 października 2017 r. wieku emerytalnego dla mężczyzny do 65 lat wyślemy do pana Witolda informację ZUS INF T-45A. Poinformujemy w niej, że pan Witold zachowuje prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy do dnia, w którym osiągnie podwyższony wiek emerytalny (66 lat i 7 miesięcy), tj. do 8 kwietnia 2019 r., oraz że może zgłosić wniosek o emeryturę w związku z obniżeniem wieku emerytalnego.

Pan Witold ma do wyboru dwie możliwości:

1. Może zgłosić wniosek o emeryturę w związku z obniżeniem wieku emerytalnego.
Pan Witold skończy 65 lat 8 września 2017 r. Jeśli zgłosi wniosek o emeryturę, to przyznamy mu ją od miesiąca zgłoszenia wniosku, jednak nie wcześniej niż od 1 października 2017 r. Zachowa wtedy również prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy. W czasie, gdy będzie miał prawo do dwóch świadczeń, będzie mógł pobierać jedno z nich (wyższe lub wybrane).

2. Może nie zgłaszać wniosku o emeryturę w związku z obniżeniem wieku emerytalnego.
Jeżeli pan Witold nie zgłosi takiego wniosku, przyznamy mu emeryturę z urzędu od 8 kwietnia 2019 r. (o ile w tym dniu będzie nadal pobierał rentę z tytułu niezdolności do pracy).  Jeżeli jednak 8 kwietnia 2019 r. będzie miał zawieszone prawo do renty, przyznamy mu z urzędu emeryturę od dnia, od którego byśmy ją ponownie wypłacali.  W obydwu przypadkach, w związku z przyznaniem z urzędu emerytury, Pan Witold utraci prawo do renty.

Przykład 3
Pan Karol (ur. 18 września 1952 r.) pobiera rentę z tytułu niezdolności do pracy od 6 maja 2016 r. Przyznaliśmy ją do 30 września 2019 r., tj. na okres przekraczający podwyższony wiek emerytalny, który pan Karol osiągnie 18 kwietnia 2019 r. Nie ma ustalonego prawa do emerytury.

W związku z obniżeniem od 1 października 2017 r. wieku emerytalnego dla mężczyzny do 65 lat wyślemy do pana Karola informację ZUS INF T-45A. Poinformujemy w niej, że pan Karol o zachowuje prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy do dnia, w którym osiągnie podwyższony wiek emerytalny, tj. do 18 kwietnia 2019 r., oraz że może złożyć wniosek o emeryturę w związku z obniżeniem wieku emerytalnego.

Pan Karol ma do wyboru dwie możliwości:

1. Może zgłosić wniosek o emeryturę w związku z obniżeniem wieku emerytalnego.
Pan Karol skończy 65 lat 18 września 2017 r. Jeśli zgłosi wniosek o emeryturę, to przyznamy mu ją od miesiąca, w którym zgłosił wniosek, jednak nie wcześniej niż  od 1 października 2017 r. Pan Karol zachowa wtedy prawo do renty na okres orzeczonej niezdolności do pracy. W czasie, gdy będzie miał prawo do dwóch świadczeń, będzie mógł pobierać jedno z nich (wyższe lub wybrane).

2. Może nie zgłaszać wniosku o emeryturę w związku z obniżeniem wieku emerytalnego.
Jeżeli pan Karol nie zgłosi takiego wniosku, przyznamy mu emeryturę z urzędu od 18 kwietnia 2019 r. (o ile w tym dniu będzie pobierał rentę z tytułu niezdolności do pracy).  Jeżeli jednak 18 kwietnia 2019 r. będzie miał zawieszone prawo do renty, przyznamy mu z urzędu emeryturę od dnia, od którego byśmy ją ponownie wypłacali. W obydwu przypadkach, w związku z przyznaniem z urzędu emerytury, Pan Karol utraci prawo do renty.

Osoba uprawniona do renty z tytułu niezdolności do pracy, do której prawo ustaje przed osiągnięciem podwyższonego wieku emerytalnego

Przykład 1
Pan Zygmunt (ur. 23 stycznia 1952 r.) pobiera rentę z tytułu niezdolności do pracy przyznaną do 28 lutego 2018 r., tj. przed ukończeniem przez niego podwyższonego wieku emerytalnego, który osiągnie 23 czerwca 2018 r. (66 lat i 5 miesięcy). Nie ma ustalonego prawa do emerytury.

W związku z obniżeniem od 1 października 2017 r. wieku emerytalnego dla mężczyzny do 65 lat wyślemy do pana Zygmunta informację, że z urzędu przyznamy mu emeryturę od 1 października 2017 r., o ile w tym dniu będzie pobierał rentę z tytułu niezdolności do pracy (ZUS INF T-45B). Poinformujemy   go też o tym, że jeśli 1 października 2017 r. będzie miał zawieszone prawo do renty, przyznamy mu z urzędu emeryturę od dnia, od którego byśmy ją ponownie wypłacali. Z naszej informacji pan Zygmunt dowie się również o tym, że w obydwu przypadkach, w związku z przyznaniem z urzędu emerytury, utraci prawo do renty.


Przykład 2
Pan Michał (ur. 24 grudnia 1952 r.) pobiera rentę z tytułu niezdolności do pracy przyznaną do 30 kwietnia 2018 r., tj. przed ukończeniem przez niego podwyższonego wieku emerytalnego, który osiągnąłby 24 sierpnia 2019 r. (66 lat i 8 miesięcy). Nie ma ustalonego prawa do emerytury.

W związku z obniżeniem od 1 października 2017 r. wieku emerytalnego dla mężczyzny do 65 lat wyślemy do pana Michała informację, że z urzędu przyznamy mu emeryturę, gdy skończy 65 lat, tj. od 24 grudnia 2017 r., o ile w tym dniu będzie pobierał rentę z tytułu niezdolności do pracy (ZUS INF T-45C). Poinformujemy   go też o tym, że jeśli 24 grudnia 2017 r. będzie miał zawieszone prawo do renty, przyznamy mu z urzędu emeryturę od dnia, od którego byśmy ją ponownie wypłacali. Z naszej informacji pan Michał dowie się również o tym, że w obydwu przypadkach, w związku z przyznaniem z urzędu emerytury, utraci prawo do renty.


Osoba uprawniona do nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego

Pan Jerzy (ur. 15 września 1952 r.) ma ustalone prawo do nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego od 7 marca 2013 r. do dnia poprzedzającego dzień, w którym osiągnie podwyższony wiek emerytalny (66 lat i 7 miesięcy), tj. do 14 kwietnia 2019 r.

W związku z obniżeniem od 1 października 2017 r. wieku emerytalnego dla mężczyzny do 65 lat wyślemy do pana Jerzego informację ZUS INF NSK. Poinformujemy w niej, że zachowa prawo do nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego do 14 kwietnia 2019 r. oraz że może zgłosić wniosek o emeryturę w związku z obniżeniem wieku emerytalnego.

Pan Jerzy ma do wyboru dwie możliwości:

1. Może zgłosić wniosek o emeryturę w związku z obniżeniem wieku emerytalnego.
Pan Jerzy skończy 65 lat 15 września 2017 r. Jeśli zgłosi wniosek o emeryturę, przyznamy mu emeryturę od miesiąca zgłoszenia wniosku, jednak nie wcześniej niż od 1 października 2017 r. W związku z tym utraci prawo do nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego.

2. Może odłożyć w czasie zgłoszenie wniosku o emeryturę.
Jeżeli pan Jerzy nie zgłosi wniosku o emeryturę w związku z ukończeniem obniżonego wieku emerytalnego, nauczycielskie świadczenie kompensacyjne będziemy mu wypłacać do 14 kwietnia 2019 r. (chyba że prawo do tego świadczenia ustanie wcześniej z innego powodu). Aby nabyć prawo do emerytury po ustaniu prawa do nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego, pan Jerzy będzie musiał wystąpić z wnioskiem o jej przyznanie.

Osoba uprawniona do emerytury pomostowej

Pani Jolanta (ur. 10 września 1957 r.) ma ustalone prawo do emerytury pomostowej od 1 sierpnia 2015 r. do dnia poprzedzającego dzień, w którym osiągnie podwyższony wiek emerytalny (61 lat i 7 miesięcy), tj. do 9 kwietnia 2019 r.

W związku z obniżeniem od 1 października 2017 r. wieku emerytalnego dla kobiet do 60 lat wyślemy do pani Jolanty informację ZUS INF EPOM. Poinformujemy w niej, że pani Jolanta zachowa prawo do emerytury pomostowej do 9 kwietnia 2019 r. oraz że może zgłosić wniosek o emeryturę w związku z obniżeniem wieku emerytalnego.

Pani Jolanta ma do wyboru dwie możliwości:

1. Może zgłosić wniosek o emeryturę w związku z obniżeniem wieku emerytalnego.
Pani Jolanta skończy 60 lat 10 września 2017 r. Jeśli zgłosi wniosek o emeryturę w związku z obniżeniem wieku emerytalnego, przyznamy jej ją od miesiąca zgłoszenia wniosku, jednak nie wcześniej niż od 1 października 2017 r. W związku z tym utraci prawo do emerytury pomostowej.

2. Może odłożyć w czasie zgłoszenie wniosku o emeryturę.
Jeżeli Pani Jolanta nie zgłosi wniosku o emeryturę, zachowa prawo do emerytury pomostowej do 9 kwietnia 2019 r. (chyba że prawo do tego świadczenia ustanie wcześniej z innego powodu). Aby nabyć prawo do emerytury po ustaniu prawa do emerytury pomostowej, będzie musiała wystąpić z wnioskiem o  przyznanie emerytury.

Osoba uprawniona do okresowej emerytury kapitałowej

Pani Anna (ur. 26 stycznia 1953 r.) ma ustalone prawo do emerytury z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz do okresowej emerytury kapitałowej od 1 sierpnia 2014 r. Prawo do okresowej emerytury kapitałowej przysługuje pani Annie do 25 października 2019 r., tj. do dnia poprzedzającego dzień, w którym osiągnie podwyższony wiek emerytalny przewidziany dla mężczyzny urodzonego w tym samym roku i kwartale co pani Anna (chyba że prawo do tej emerytury wygaśnie wcześniej).

W związku z obniżeniem od 1 października 2017 r. wieku emerytalnego dla mężczyzny do 65 lat wyślemy do pani Anny informację ZUS INF EOK. Poinformujemy w niej, że pani Anna zachowuje prawo do okresowej emerytury kapitałowej do 25 października 2019 r. oraz że po ukończeniu 65 lat może zgłosić wniosek o ponowne obliczenie emerytury z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.

Pani Anna ma do wyboru dwie możliwości:

1. Może zgłosić wniosek o ponowne obliczenie emerytury z FUS.
Pani Anna może zgłosić wniosek o ponowne obliczenie emerytury z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych najwcześniej 26 stycznia 2018 r. i nie później niż 25 października 2019 r. Emerytura w nowej wysokości będzie jej przysługiwała od miesiąca zgłoszenia wniosku i nie wcześniej niż od 26 stycznia 2018 r. Z dniem, od którego ponownie obliczymy pani Annie emeryturę z FUS, utraci ona prawo do okresowej emerytury kapitałowej.

2. Może nie zgłaszać wniosku o ponowne obliczenie emerytury z FUS.
Jeżeli pani Anna nie zgłosi takiego wniosku, zachowa prawo do okresowej emerytury kapitałowej do 25 października 2019 r. Z dniem osiągnięcia przez nią podwyższonego wieku emerytalnego przewidzianego dla mężczyzny, tj. od 26 października 2019 r., z urzędu przeliczymy jej emeryturę z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.

Ważne
Jeśli dotyczy Ciebie taka informacja i po otrzymaniu wspomnianej informacji będziesz potrzebować dodatkowych wyjaśnień, aby podjąć właściwą decyzję w sprawie swoich uprawnień emerytalnych, możesz je uzyskać w każdej z placówek ZUS na terenie całego kraju lub telefonicznie lub w drodze korespondencyjnej.

 

Powrót do listy