Świadczenie uzupełniające będzie przysługiwało osobie, która ukończyła 18 lat i spełni łącznie następujące warunki:
Świadczenie uzupełniające nie będzie przysługiwało osobie, która jest tymczasowo aresztowana lub odbywa karę pozbawienia wolności, chyba że odbywa karę pozbawienia wolności w systemie dozoru elektronicznego.
Aby otrzymać świadczenie uzupełniające należy złożyć wniosek. Druk wniosku można otrzymać w salach obsługi klientów w naszych placówkach oraz pobrać ze strony www.zus.pl. Wniosek możesz wysłać także elektronicznie przez Platformę Usług Elektronicznych (PUE ZUS).
Istotną częścią wniosku jest:
Do wniosku o świadczenie należy dołączyć:
Dokumentem potwierdzającym niezdolność do samodzielnej egzystencji na podstawie, którego ZUS może ustalić prawo do świadczenia uzupełniającego, jest również:
Jeśli takie orzeczenie zostało wydane należy dołączyć je do wniosku – jeśli ZUS jest organem właściwym do rozpatrzenia wniosku o świadczenie uzupełniające.
Jeśli wcześniej nie zostało wydane orzeczenie potwierdzające niezdolność do samodzielnej egzystencji albo upłynął okres, na który zostało wydane, do wniosku należy dołączyć:
Jeśli zainteresowany jest uprawniony do emerytury lub renty zagranicznej lub innego świadczenia zagranicznego o podobnym charakterze – do wniosku należy dołączyć dokument potwierdzający prawo do tych świadczeń i ich wysokość, wystawiony przez zagraniczną instytucję właściwą do spraw emerytalno-rentowych.
Wniosek o świadczenie uzupełniające trzeba złożyć w tzw. organie właściwym. Właściwość organu zależy od tego, czy osoba ubiegająca się o świadczenie uzupełniające jest uprawniona do świadczenia emerytalno-rentowego.
I tak, osoby uprawnione do świadczeń w ZUS – wniosek składają w Oddziale ZUS właściwym ze względu na miejsce zamieszkania lub w najbliższej placówce ZUS, a np. osoby uprawnione do emerytur lub rent w KRUS – wnioski składają w oddziale terenowym KRUS.
Osoby, które:
wniosek składają w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych.
Wniosek może zgłosić osoba uprawniona, a więc osoba która ubiega się o to świadczenie. W jej imieniu wniosek taki może złożyć również przedstawiciel ustawowy lub pełnomocnik na podstawie stosownego pełnomocnictwa.
Do upoważnienia wybranej osoby do załatwienia spraw w ZUS służy formularz PEL, który można uzyskać w każdej placówce ZUS, pobrać na stronie www.zus.pl lub za pośrednictwem portalu Platforma Usług Elektronicznych (PUE).
Wniosek o świadczenie uzupełniające może złożyć również opiekun faktyczny osoby ubiegającej się o świadczenie uzupełniające 500+, pod warunkiem, że do wniosku dołączy oświadczenie potwierdzające fakt sprawowania tej opieki.
Jeżeli wypłata świadczenia uzupełniającego miałaby być przekazywana do rąk opiekuna faktycznego, oświadczenie opiekuna musi być potwierdzone przez właściwy organ, który potwierdzi, że to opiekun faktyczny sprawuje opiekę nad osobą ubiegającą się o świadczenie.
Ustawa o świadczeniu uzupełniającym dla osób niezdolnych do samodzielnej egzystencji wejdzie w życie z dniem 1 października 2019 r., jednak wnioski będą przyjmowane przez ZUS już przed tą datą tj. od 1 września 2019 r. Natomiast rozpatrywanie wniosków nastąpi 1 października 2019 r., czyli wraz z wejściem w życie ustawy.
Prawo do świadczenia uzupełniającego zostanie przyznane od miesiąca, w którym zostaną spełnione wymagane warunki, nie wcześniej jednak niż od miesiąca, w którym zostanie zgłoszony wniosek o to świadczenie. Oznacza to, że jeśli np. wniosek zostanie złożony w październiku br. i osoba, która ubiega się o świadczenie uzupełniające spełniła najpóźniej w tym miesiącu wszystkie warunki wymagane do jego przyznania, niezależnie od daty wydania decyzji, ZUS przyzna świadczenie od 1 października 2019 r. Jeśli jednak którykolwiek z warunków zostałby spełniony później niż w październiku (np. w listopadzie), świadczenie zostanie przyznane od miesiąca spełnienia ostatniego z wymaganych warunków.
ZUS wyda decyzję w ciągu 30 dni od wyjaśniania ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania tej decyzji.Okolicznością taką może być np. uprawomocnienie się orzeczenia w sprawie niezdolności do samodzielnej egzystencji.
WAŻNE!
Przez pierwsze dwa miesiące obowiązywania ustawy termin na wydanie decyzji będzie wydłużony.ZUS będzie miał na to 60 dni licząc od dnia wyjaśnienia ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania tej decyzji. Będzie to dotyczyło wniosków zgłoszonych do 30 listopada 2019 r.
Można odwołać się od tej decyzji. Odwołanie można wnieść do właściwego ze względu na miejsce zamieszkania sądu okręgowego – sądu pracy i ubezpieczeń społecznych, za pośrednictwem ZUS, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji. Po tym terminie decyzja stanie się prawomocna i nie będzie można jej zaskarżyć do sądu.
Odwołanie można złożyć na piśmie, osobiście w placówce ZUS, wysłać pocztą lub zgłosić ustnie do protokołu. Złożenie odwołania i postępowanie przed sądem są wolne od opłat.
Wysokość świadczenia uzupełniającego stanowi różnicę między kwotą 1600 zł i łączną kwotą przysługujących świadczeń pieniężnych finansowanych ze środków publicznych, przy czym świadczenie uzupełniające nie może być wyższe niż 500 zł.
Jeśli więc zainteresowany nie ma ustalonego prawa do emerytury, renty ani do innego świadczenia pieniężnego finansowanego ze środków publicznych, a gdy ma takie świadczenia to ich łączna kwota nie przekracza 1100 zł, świadczenie uzupełniające przysługiwać będzie w wysokości 500 zł.
Natomiast jeżeli zainteresowany jest uprawniony do emerytury, renty lub innego świadczenia finansowanego ze środków publicznych, których łączna kwota przekracza 1100 zł,ale nie przekracza 1600 zł, to wysokość świadczenia uzupełniającego zostanie obliczona jako różnica między kwotą 1600 zł i sumą tych świadczeń.
Przykład: osoba uprawniona do emerytury w kwocie 900 zł, otrzyma świadczenie uzupełniające w kwocie 500 zł. Natomiast osoba, której emerytura przysługuje w kwocie 1300 zł, uzyska świadczenie uzupełniające w kwocie 300 zł.
Osoby te będą musiały do wniosku o świadczenie uzupełniające dołączyć zaświadczenie o stanie zdrowia (wydane przez lekarza nie wcześniej niż na miesiąc przed złożeniem wniosku) oraz – jeśli posiadają – dokumentację medyczną oraz inne dokumenty mające znaczenie dla wydania orzeczenia, np. kartę badania profilaktycznego, dokumentację rehabilitacji leczniczej lub zawodowej.
Osoby posiadające orzeczenie o znacznym stopniu niepełnoprawności powinny także dołączyć je do wniosku.
Postępowanie przed lekarzem orzecznikiem ZUS będzie przebiegało na ogólnych zasadach.
Lekarz orzecznik wyda orzeczenie na podstawie dokumentacji dołączonej do wniosku (która może zostać uzupełniona w szczególności o opinię lekarza konsultanta albo o wyniki badań dodatkowych lub obserwacji szpitalnej) oraz po przeprowadzeniu bezpośredniego badania stanu zdrowia osoby, w stosunku do której ma być wydane orzeczenie.
Lekarz orzecznik ZUS będzie mógł wydać orzeczenie również bez bezpośredniego badania stanu zdrowia osoby, w stosunku do której ma być ono wydane, jeżeli dokumentacja dołączona do wniosku jest wystarczająca do wydania orzeczenia.
Nie będzie przeszkód, aby prawo do świadczenia uzupełniającego uzyskała również osoba, która przekroczyła 6 – miesięczny termin na zgłoszenie wniosku o świadczenie uzupełniające przewidziany w art. 26 ust. 1 ustawy i zgłosiła wniosek o to świadczenie później, o ile oczywiście spełni wymagane warunki, a w szczególności uzyska orzeczenie o niezdolności do samodzielnej egzystencji. Osoba ta skorzysta więc z ogólnych zasad nabycia prawa do świadczenia.
Ustawa uzależnia prawo do świadczenia uzupełniającego oraz wysokość tego świadczenia od łącznej wysokości przysługujących świadczeń pieniężnych finansowanych ze środków publicznych. Przede wszystkim chodzi o świadczenia emerytalno-rentowe wypłacane przez ZUS, KRUS i inne organy emerytalno-rentowe, tj. w szczególności:
Do świadczeń finansowanych ze środków publicznych, których wysokość będzie wpływała na prawo do świadczenia uzupełniającego będą też niewątpliwie zaliczane świadczenia z pomocy społecznej o charakterze innym niż jednorazowy, np. zasiłki stałe.
W sumie świadczeń będą też uwzględniane świadczenia wypłacane przez zagraniczne instytucje właściwe do spraw emerytalno-rentowych.
Przede wszystkim nie będzie uwzględniany dochód z pracy zarobkowej, czy też np. z umowy najmu, dzierżawy lub innej umowy cywilnoprawnej.
Przy badaniu wysokości świadczeń decydującej o przyznaniu i o kwocie świadczenia uzupełniającego ustawodawca wyłączył jednak również niektóre spośród świadczeń finansowanych ze środków publicznych.
Po pierwsze, przy ustalaniu wysokości świadczeń nie będzie uwzględniana renta rodzinna przyznana w okolicznościach, o których mowa w art. 68 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z FUS (tj. przysługująca po zmarłym rodzicu osobie, która stała się całkowicie niezdolna do pracy do ukończenia 16 lat lub do ukończenia nauki przed osiągnięciem 25 roku życia).
Nie będą również wliczane świadczenia o charakterze jednorazowym finansowe ze środków publicznych (np. jednorazowy zasiłek z pomocy społecznej czy zasiłek pogrzebowy).
Przy badaniu wysokości świadczeń decydującej o prawie do świadczenia uzupełniającego i jego wysokości, nie będą również uwzględniane dodatki i świadczenia wypłacane wraz ze świadczeniami emerytalno-rentowymi na podstawie przepisów szczególnych, a więc np. dodatek pielęgnacyjny, dodatek dla sieroty zupełnej, dodatek kombatancki czy też ryczałt energetyczny. Nie będzie również uwzględniany zasiłek pielęgnacyjny.
Przy ustalaniu prawa i wysokości świadczenia uzupełniającego będą uwzględniane świadczenia pieniężne finansowane ze środków publicznych w kwocie brutto, przed dokonaniem wszelkich odliczeń, potrąceń i zmniejszeń, np. z tytułu podatku dochodowego od osób, fizycznych i składki na ubezpieczenie zdrowotne, czy też zmniejszenia świadczenia w związku z osiąganiem przychodu. Dotyczy to większości emerytur i rent. Świadczenia nie podlegające opodatkowaniu będą oczywiście uwzględniane w kwocie, w jakiej są wypłacane (tzw. „netto”).
Tak. Ponowne ustalenie prawa do świadczenia uzupełniającego lub jego wysokości nastąpi w przypadku gdy zmianie ulegną okoliczności dotyczące jego ustalenia.
Będzie to miało miejsce np. w przypadku uzyskania świadczenia pieniężnego finansowanego ze środków publicznych, którego wysokość może wpłynąć na obniżenie świadczenia uzupełniającego lub utratę prawa do tego świadczenia. Na prawo i wysokość tego świadczenia może także wpłynąć ponowne ustalenie wysokości świadczenia finansowanego ze środków publicznych (np. gdy emerytura ustalona w kwocie 1200 zł wzrośnie do kwoty 1400 zł).
Z kolei obniżenie wysokości świadczenia pieniężnego finansowanego ze środków publicznych lub utrata takiego świadczenia, będzie mogła skutkować podwyższeniem wysokości świadczenia uzupełniającego.
W przypadku osób, które mają ustalone prawo do świadczenia emerytalno-rentowego w ZUS, świadczenie uzupełniające będziemy wypłacać razem z tym świadczeniem.
Natomiast osoby nie posiadające w ZUS żadnych świadczeń, świadczenie uzupełniające będą otrzymywały w terminie płatności, który zostanie wskazany w decyzji przyznającej to świadczenie.
Nie, od świadczenia uzupełniającego nie będzie odprowadzany podatek dochodowy ani składka na ubezpieczenie zdrowotne.
Tak. Prawo do świadczenia ustanie, gdy odpadnie którykolwiek z warunków wymaganych do jego przyznania. Może to mieć miejsce w np. przypadku, gdy osoba dotychczas nieuprawniona do żadnych świadczeń nabędzie prawo do świadczenia emerytalno-rentowego w wysokości przekraczającej 1600 zł albo gdy ustanie niezdolność do samodzielnej egzystencji.
Tak. W decyzji ustalającej prawo do świadczenia uzupełniającego zawarte będzie pouczenie o obowiązkach jakie ma osoba uprawniona do świadczenia. Osoba uprawniona do świadczenia uzupełniającego będzie miała obowiązek powiadomienia Zakładu Ubezpieczeń Społecznych o ustaniu okoliczności będących podstawą przyznania tego świadczenia, a więc o wszelkich zmianach, które mają wpływ na prawo i wysokość tego świadczenia, a w szczególności o:
Jeśli osoba uprawniona nie powiadomi Zakładu Ubezpieczeń Społecznych o tych okolicznościach i ZUS wypłaci już świadczenie uzupełniające, do którego ustało prawo (bo np. przysługujące zainteresowanemu świadczenia są wyższe niż 1600 zł), albo ZUS wypłaci świadczenie w zawyżonej kwocie – wówczas ZUS ustali nienależnie pobrane świadczenie, które będzie trzeba zwrócić.
Właściwy do wypłaty świadczenia będzie organ, który wypłaca dodatek pielęgnacyjny.
Pobyt w tych jednostkach nie stanowi przeszkody do przyznania świadczenia uzupełniającego.
Wniosek o świadczenie uzupełniające można wycofać – pisemnie, lub ustnie do protokołu. Nie trzeba tego uzasadniać.
Wniosek o świadczenie uzupełniające można wycofać:
Gdy wniosek zostanie wycofany, ZUS umorzy postępowanie w sprawie świadczenia uzupełniającego.
Jeśli w stosunku do osoby uprawnionej do emerytury lub renty zostanie wydane orzeczenie stwierdzające niezdolność tej osoby do samodzielnej egzystencji, dodatek pielęgnacyjny do emerytury/renty zostanie jej przyznany po złożeniu w tej sprawie wniosku i ustaleniu, że nie zachodzą okoliczności wymienione w ustawie emerytalnej, w których dodatek ten nie przysługuje (przebywanie w zakładzie opiekuńczo – leczniczym lub w zakładzie pielęgnacyjno-opiekuńczym).
Nie. Orzeczenie musi stwierdzać niezdolność do samodzielnej egzystencji.
Nie. Jako świadczenie przysługujące przy emeryturze lub rencie deputat węglowy z mocy ustawy nie jest uwzględniany w sumie świadczeń pieniężnych finansowanych ze środków publicznych, wpływających na prawo i wysokość świadczenia uzupełniającego.
Nie, ustawa jednoznacznie przesądza, że niezdolność do samodzielnej egzystencji musi być potwierdzona wymienionymi w pytaniu 3. orzeczeniami. Orzeczenie o niepełnosprawności, nawet w znacznym stopniu, nie jest dokumentem równoważnym z orzeczeniem o niezdolności do samodzielnej egzystencji.
W zasadzie nie będzie ku temu przeszkód, jednak z uwagi na to, że ustawodawca szczegółowo wskazał, jakie informacje muszą być zawarte we wniosku, o wiele prościej będzie wypełnić formularz przygotowany przez Zakład. Wniosek zgłoszony w innej formie będzie musiał zawierać wszystkie informacje, które są wymagane do przyznania świadczenia, określone szczegółowo w ustawie.
Przy ustalaniu łącznej kwoty świadczeń pieniężnych wypłacanych ze środków publicznych, nie uwzględnia się renty rodzinnej jeżeli dziecko uprawnione do renty, jest osobą całkowicie niezdolną do pracy oraz do samodzielnej egzystencji albo całkowicie niezdolną do pracy, przy czym niezdolność ta powstała:
Do ustalenia łącznej kwoty świadczeń pieniężnych finansowanych ze środków publicznych nie uwzględnia się nie tylko renty rodzinnej przyznanej ww. osobie na podstawie ustawy o emeryturach i rentach z FUS, ale również renty rodzinnej przyznanej na podstawie odrębnych ustaw, które w zakresie spełnienia wymaganych warunków odsyłają do przepisów ustawy emerytalnej. Dotyczy to w szczególności renty rodzinnej przyznanej na podstawie ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy zawodowych i ich rodzin, ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji (…), ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników, czy ustawy o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych. Każda z tych rent nie podlega uwzględnieniu przy ustalaniu łącznej kwoty świadczeń pieniężnych finansowanych ze środków publicznych, o ile osoba, której przyznano ww. rentę po zmarłym rodzicu spełnia warunki, o których mowa powyżej.
Pobyt i usługi w domu pomocy społecznej są świadczeniami niepieniężnymi, zatem nie podlegają uwzględnieniu przy ustalaniu łącznej kwoty świadczeń pieniężnych finansowych ze środków publicznych, tym samym nie mają wpływu na ustalenie prawa i wysokości świadczenia uzupełniającego.
Tak oba te świadczenia są uwzględniane przy ustaleniu łącznej kwoty świadczeń pieniężnych finansowanych ze środków publicznych i mają wpływ na ustalenie prawa i wysokości świadczenia uzupełniającego 500+.
Na równi z posiadaniem orzeczenia o niezdolności do samodzielnej egzystencji należy traktować prawomocny wyrok sądu przyznający dodatek pielęgnacyjny, wydany na skutek złożenia odwołania od decyzji odmawiającej przyznania tego dodatku w związku z nieustaleniem przez lekarza orzecznika ZUS/komisję lekarską ZUS niezdolności do samodzielnej egzystencji. W razie posiadania takiego wyroku należy dołączyć ten wyrok do wniosku o świadczenie uzupełniające.
Nie, natomiast konieczne jest w takiej sytuacji potwierdzenie tożsamości pełnomocnika, jako osoby składającej wniosek o świadczenie uzupełniające w imieniu i na rzecz osoby ubiegającej się o świadczenie.
Wniosek o świadczenie uzupełniające 500+ można przesłać pocztą. W takim przypadku do wniosku o świadczenie należy dołączyć odpis aktu stanu cywilnego potwierdzający tożsamość osoby składającej wniosek. Dołączenie tego dokumentu nie jest jednak wymagane, jeżeli zainteresowany składał wcześniej w ZUS wniosek o przyznanie innego świadczenia i jego tożsamość została już potwierdzona, a dane identyfikacyjne wnioskodawcy oraz dane niezbędne do wypłaty świadczenia zamieszczone w obecnie składanym wniosku nie uległy zmianie względem danych podanych we wcześniejszym wniosku składanym w ZUS.
Serwisy ZUS wykorzystują techniczne (niezbędne) oraz analityczne (opcjonalne) pliki cookies. Możesz zaakceptować wykorzystanie przez nas wszystkich takich plików (przycisk „Przejdź do serwisu”) lub dostosować swoje zgody (przycisk „Zarządzaj opcjami”). Jeśli wybierzesz przycisk „Odrzuć opcjonalne”, będziemy wykorzystywać tylko niezbędne pliki cookies. W każdej chwili możesz zmienić swoje ustawienia. Aby to zrobić, kliknij „Ustawienia plików cookies” w stopce.
Te pliki są niezbędne, ponieważ zapewniają pełne i nieprzerwane funkcjonowanie serwisu www.zus.pl. Dlatego są zwolnione z obowiązku uzyskania Twojej zgody na zapisywanie ich na Twoim urządzeniu – na podstawie art. 173 ust. 3 ustawy Prawo telekomunikacyjne. Możesz zablokować techniczne pliki cookies w ustawieniach swojej przeglądarki, ale wtedy nasz serwis może nie działać poprawnie.
Te pliki wykorzystujemy tylko wówczas, jeśli wyrazisz na to zgodę. Pomagają nam mierzyć statystyki odwiedzin serwisu www.zus.pl, stron, jakie na nim odwiedzasz, i tego, czego na nim szukasz. Dzięki temu możemy ulepszać nasz serwis informacyjny.