Opracował: Ángelo Lozano
Ekspert Projektu z reprezentujący Lidera - Hiszpania
Przedstawiciel Partnera będącego beneficjentem

Projekt pn.  „Współpraca kluczem do pokonywania wyzwań w zakresie delegowania pracowników z branży opiekuńczej, budowlanej, transportowej i rolniczej” (”Cooperation as a key to overcoming challenges in the field posting of workers from care, construction, transport and agriculture sectors”), współfinansowany przez Unię Europejską, był realizowany od października 2022 r. do zakończenia w pierwszych miesiącach 2024 roku.

W projekcie uczestniczyli przedstawiciele z Hiszpanii (Koalicja Niezależnych Związków Zawodowych, CSIT UNION PROFESSIONAL), Polski (Europejski Instytut Mobilności Pracy, ELMI i Zakład Ubezpieczeń Społecznych, ZUS), Serbii (Związek Pracowników Zatrdunionych w Sektorze Zdrowia i Opieki Społecznej), Norwegii (Solidaritet Norge), Rumunii (Krajowa Federacja Związków Zawodowych Administracji, FNSA) i Czech (Svaz Podnikatelu Ve Stavebnictvi i Odborovy svaz Stavba Ceske republiki). Ta różnorodność uczestniczących partnerów (związki, pracodawcy i organizacje publiczne) oraz ich wiedza na temat specyfiki sektorów, na których skupiał się niniejszy projekt (opieka, budownictwo, transport i rolnictwo), zapewniły różne perspektywy dla analizy problemów i poszukiwania rozwiązań dla przepływu pracowników oraz dla mobilności pracowników z krajów trzecich.

Celem realizacji projektu było: Zwiększenie efektywności stosowania podstawowych praw pracowników delegowanych, przy jednoczesnym zapewnieniu im swobodnego i sprawiedliwego przemieszczania się poprzez wypracowywanie, we współpracy z partnerami społecznymi i organizacjami publicznymi, rozwiązań pozwalających na pokonywanie barier i trudności w monitorowaniu i wdrażaniu przepisów dyrektywy w sprawie delegowania pracowników w sektorach opieki, budownictwa, transportu i rolnictwa.

Dla osiągnięcia ww. priorytetowego celu zorganizowano spotkania ekspertów krajowych oraz warsztaty dotyczące pracowników delegowanych i pracowników migrujących z krajów trzecich (tj. z krajów spoza UE). Ponadto istotnym kamieniem milowym projektu była obecność uczestniczących partnerów na VII Europejskim Kongresie Mobilności Pracy, który odbył się w Krakowie (Polska) w dniach 24 i 25 kwietnia. Głównym celem tego Kongresu, o charakterze naukowo-praktycznym, było stworzenie przestrzeni dla wymiany doświadczeń pomiędzy środowiskami akademickimi (prawnymi i gospodarczymi), administracją publiczną, związkami zawodowymi, politykami i przedsiębiorcami delegującymi pracowników do pracy. Szczególną uwagę zwrócono na transgraniczne usługi opieki domowej nad osobami starszymi, tj. jedną z branż, które analizowane były w Projekcie.

W trakcie spotkań eksperckich, jak i podczas przygotowywania materiałów szkoleniowych stanowiących podsumowanie projektu omówiono szereg tematów, które były w centrum uwagi wszystkich partnerów projektu i osiągnięto konsensus we wskazaniu najważniejszych problemów pracowników delegowanych i obywateli krajów trzecich.

Aspekty związane z pobytem pracowników i zezwoleniami na ich pracę, w przypadku obywateli państw trzecich (ze szczególnym uwzględnieniem tzw. wizy Vander Elst w Niemczech), a także warunkami ich zatrudnienia oraz różnymi regulacjami dotyczącymi ubezpieczeń społecznych, składek i podatków były stałym elementem dyskusji toczących się w trakcie realizacji Projektu.

Podczas dyskusji i wymiany poglądów znaczną uwagę poświęcono osobom, których praca dotyczy opieki nad osobami z grup wrażliwych (głównie osobami starszymi i niepełnosprawnymi), a także zebrano wiele wniosków, które partnerzy określili jako „niepokojące”. Wśród tych wniosków należy wymienić istnienie tzw. „szarej strefy”, brak regulacji w podstawowych aspektach, takich jak godziny pracy, brak umiejętności zawodowych osób wykonujących zadania opiekuńcze i złe określenie ich funkcji, czy brak  przejrzystego określenia standardów usług gwarantujących użytkownikom jakość świadczenia tych usług.

Reasumując, realizacja projektu pokazała, że nadal  pozostaje wiele do zrobienia w zakresie ochrony pracowników delegowanych, a przede wszystkim praw pracowników z krajów trzecich (szczególnie w obszarze opieki). Przyszłe wyzwania obejmują: (i) osiągnięcie lepszych standardów przejrzystości (pomimo odpowiedniego wykorzystania Systemu wymiany informacji na rynku wewnętrznym, IMI) oraz (ii) łatwiejszy dostęp do informacji na temat warunków zatrudniania pracowników delegowanych i pracowników migrujących.

W tym kontekście i zgodnie z jednym z celów wskazanych w projekcie partnerzy uczestniczący w Projekcie stworzyli wiele „pomostów” dla lepszej i efektywniejszej współpracy oraz skutecznego dialogu zarówno między sobą – beneficjentami Projektu, jak i rozmówcami społecznymi i publicznymi w swoich krajach.